Koleradan kara vebaya, koronavirüsten influenzaya… Evvelden mecburî göçler ve savaşlar ile yayılan salgınlar, günümüzde kolay ve süratli ulaşım sebebiyle çok daha süratli yayılıyor. Süratli yayılmasına rağmen, bilimsel gelişmeler sayesinde de süratli tahlil üretiliyor. Geçmişten günümüze insanlık tarihinin en çok mevte sebep veren salgınlarını sizin için ayrıntılandırdık.
Kaynak: https://thebulletin.org/2023/01/deadl…
COVID-19 salgını, geçmişteki viral salgınlarla benzeşiyor mu bakmadan evvel biraz istatistiklere bakalım. Dünya, COVID-19 salgınının dördüncü yılına girerken, resmi vefat sayısı şu anda yaklaşık 7 milyon. Pekala bu sayı gerçeği yansıtıyor mu?
COVID-19, tarihte meydana gelen birçok ölümcül salgından yalnızca bir tanesi. Yakın tarihten bir örnek vermek gerekirse, HIV virüsü yani Aids’in 40 milyondan fazla can aldığını söyleyebiliriz.
Biz de uzak ve yakın tarihe kısa bir seyahat yapıp, 1 milyondan fazla mevtle sonuçlandığı bilinen salgınları incelemek istedik.
Antonine Salgını: Nam-ı öteki Galen Salgını, ortaya çıktığı M.S. 165 yılına kadar Roma’nın ve tüm insanlığın gördüğü en ölümcül en büyük salgın olarak tarihe ismini yazdırmış.
Jüstinyen Vebası: M.S. 541 yılında patlak veren Jüstinyen Vebası’nın Mısır’dan bir tahıl nakliyesinde fareler tarafından taşınan hastalık olduğu düşünülüyor. Bizans İmparatorluğu’nun ağır nüfuslu başşehri Konstantinopolis (bugünkü İstanbul) bu salgından önemli halde etkilendi. Günde 10.000 kişinin öldüğü biliniyor.
Kara Mevt (The Black Death): 1346 yılında başlayıp 1353 yılına kadar süren en ölümcül salgınlardan biridir. Kara vefatın 1347 ile 1351 yılları ortasında 25 milyondan fazla insanı öldürdüğü iddia edilmektedir.
Kolera: 1817 yılında başlayarak dalgalar halinde gelen kolera salgınının en ölümcül versiyonu 1846 ile 1860 yıllarında gerçekleşti.
İspanyol Gribi: 1918 ile 1920 ortasında virüsün 40 milyon ila 50 milyon ortasında mevte neden olduğu kestirim ediliyor, bu da Birinci Dünya Savaşı’ndaki toplam ölümlerden daha fazla.
HIV / Aids: 1981’de başlayan salgının, 2021 itibariyle 40 milyondan fazla insanı öldürdüğü biliniyor. Hoş olan gelişme ise, mevt oranlarının 2000’li yıllarda düşüşe geçmesi ve anti-retroviral ilaçlar sayesinde HIV olumlu olan insanların artık çok daha uzun yaşayabilmesi.
Covid 19: 2019 yılının Kasım ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve SARS-CoV-2 olarak bilinen koronavirüs için genel görüş bu virüsün hayvanlardan insanlara geçtiği tarafında. Fakat, bu yayılmanın doğal olarak mı yoksa laboratuvarda bir kaza sonucu mu meydana geldiği şimdi muhakkak değil.
Salgınlar rastgele ortaya çıkmıyor ve ne yazık ki insanlığın dolaylı olarak yardımı ile yayılıyor. İklim değişikliği, çevresel bozulma salgınlara katkıda bulunan faktörlerden yalnızca ikisi.
Bundan sonra nasıl bir virüs ile karşılaşacağımızı hiçbirimiz bilmiyoruz. Fakat umuyoruz ki bilimsel gelişmeler, gelecekte olması mümkün rastgele bir pandeminin ziyanını hafifletecektir.