Kamuoyunda “çoklu baro” olarak bilinen 28 unsurluk “Avukatlık Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM Adalet Komisyonu’nda muhalefet partilerinin itirazlarına ve baroların protestolarına karşın AKP ve MHP oylarıyla kabul edildi.
Çoklu baro sisteminin vatandaşın mahkemelerde hakkını savunacak avukatları ortadan kaldıracağını savunan hukukçular, bu sistemin vatandaşların günlük hayatını da direkt etkileyeceği görüşünde.
Peki çoklu baro sadece baroları, avukatları mı ilgilendirecek? Teklif, halkı nasıl etkileyecek?
Teklife nazaran avukat sayısı 5 binden fazla olan tüm vilayetlerde en az 2 bin avukat bir ortaya gelerek yeni bir baro kurabilecek. Teklifin bu kısmından şimdilik İstanbul, Ankara ve İzmir baroları etkileniyor. 50 bin avukat üyeli İstanbul’da, 20 bin üyeli Ankara’da ve 10 bin üyeli İzmir’de en az 5 yeni baronun daha çıkabileceği hesaplanıyor. Yakın gelecekte de 5 bin üyeye yaklaşan Antalya barosu üzere pek çok kentte de çoklu baro yapılanmasının ortaya çıkabilecek.
“Avukatları satın almaya çalışacaklar”
DW Türkçe'den Hilal Köylü'nün haberine göre Avukat Akın Atalay, teklifle öncelikle Ankara, İstanbul ve İzmir’de hükümetle uyumlu bireylerden oluşturulmuş alternatif barolar kurulacağını öngörüyor. Değişikliğin muhtemel sonuçlarını DW Türkçe'ye kıymetlendiren Atalay, “Daha sonra kamu bankalarından, kamu imkanlarından, THY gibisi kurumlardan promosyon, indirimli tarife, krediler ve gibisi teşvik-ödüllerle avukatları hükümet yanlısı bu barolara yönlendirmeye çalışacaklar. Biraz kaba bir söyleyişle söz edersek avukatları satın almaya çalışacaklar” varsayımında bulunuyor.
Atalay, bu durumun bütünüyle halkın ziyanına olacağını söylüyor. Atalay, vatandaşların yalnızca bir cürüm ithamıyla karşılaştıklarında değil tapu, toplumsal güvenlik, sıhhat, sigorta işleri, imar, arsa kamulaştırması, vergi sıkıntıları üzere nedenlerden dolayı de devlet kurumlarıyla ihtilaf yaşayıp mahkemelerde devletle karşı karşıya geldiğini hatırlatıyor.
“Halkın devlet kurumlarıyla mahkemelik olduğu durumlarda adaletli bir karar çıkması mümkün olmayacaktır”
Atalay, insanların hakkını arayabilmesinin, mahkemelerden adaletli karar çıkabilmesinin temel yolunun da mahkemeye katılan herkesin hükümetten bağımsız ve tarafsız karar alma gücüne, imkanına sahip olmasından geçtiğini vurguluyor. “Oysa bugün Türkiye’de yargıçlar ve savcılar hükümete bağımlı hale getirildiler. Bağımsız karar aldıklarında ya meslekten ihraç ediliyorlar ya da sürgüne gönderiliyorlar” diyen Atalay, yargıçlar ve savcılar dışında bugün mahkemelerde halkın hakkını yalnızca avukatların savunabildiğini söylüyor.
Atalay, “Hakimler ve savcıları kendisine bağlamış olan hükümet, avukatları da kendisine bağlarsa, halkın devlet kurumlarıyla mahkemelik olduğu durumlarda mahkemelerden adaletli bir karar çıkması mümkün olmayacaktır” öngörüsünde bulunuyor. Atalay, bu yüzden de “çoklu baro” sistemine ses yükselten tüm barolara, avukatlara toplumsal ve siyasal takviyenin daha da artması gerektiğini savunuyor.
“Yandaş avukat savunma yapamaz”
Ankara Barosu avukatlarından Doğan Erkan’a nazaran de çoklu baro, mahkemelerde hak arayacak vatandaşın karşısına birden çok siyasi görüşü olan avukatın çıkabileceği bir hukuk sistemi yaratıyor.
Erkan, “Barolar bölününce neye nazaran kurulacak, elbet ki çok doğal olarak siyasal yakınlıklarına nazaran barolar kurulacak. Münasebetiyle bir AKP’li, yani yandaş baro olacak örneğin. Ya o barodan atanırsa avukat. Bu avukatın cumhurbaşkanına hakaret davasında sanığın avukatlığını bağımsız bir biçimde yapmasının mümkün olmayacağını herkesin bilmesi gerekiyor. Yandaş avukat savunma yapamaz” çıkışında bulunuyor.
“Avukatın yalnızca cübbesi olmalı”
Avukat Doğan Erkan polis, jandarma ya da rastgele bir belediyeyle davalık olan vatandaşın da mahkemede o belediyeye, o kolluk güçlerine yakın olan barodan avukatlarla temsil edilemeyeceğini belirtiyor.
“Avukatların yalnızca cübbesi vardır. Kime yakın olduklarını duruşma esnasında bilmezsiniz” diyen Erkan, çoklu baro sisteminde ise her baronun, her avukatın inandığı siyasi gücün açıkça ortada olacağından yakınıyor. Erkan, “Mahkemenin ve öteki yargılama makamlarının duruşma esnasında devlet kurumlarına karşı savunma yapan avukatın siyasal kimliğini, aidiyetini bilmemesi gerekir. Zira bundan etkilenirler. En berbatı de iktidarın güdümündeki yandaş barodan gelmiş bir avukatın hakimi, savcıyı etkilemesi ve yurttaşın hakkını savunamaması olur” diyor.
Ayrıca bakınız