UNESCO'ya sunulan ve dünya mirası olmanın birinci adımı olan süreksiz listeye, 16 Nisan'da Türkiye'den 5 yeni kültür varlığı daha eklendi. Böylelikle 2019 yılında listede 78 olan Türkiye'nin kültür varlığı sayısı, 83 oldu.
Listeye eklenen kültür varlıkları Ankara'nın Beypazarı Tarihi Kenti, İzmir Tarihi Liman Kenti, Osmaniye'deki Karatepe-Aslantaş Arkeolojik Alanı, Kayseri'deki Koramaz Vadisi ile Diyarbakır'daki Zerzevan Kalesi ve Mithraeum oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, listeye alınan kültür varlıklarına ait şu bilgileri verdi:
Beypazarı Tarihi Kenti
Tarihi ticaret merkezini çevreleyen ve daha çok 19 ile 20'nci yüzyılın başlarında inşa edilen klâsik konutların yer aldığı mahallelerden oluşan Ankara'nın Beypazarı ilçesi, İnözü Vadisi ile periyodun ekolojik çarşısıyla ekonomik, konut mimarisiyle teknolojik ve klasik kıyafetleriyle de sosyo-kültürel şartlarını ortaya koyuyor.
Osmanlı şehirciliğinin korunmuş bir örneği olan tarihi kent, Selçuklu ve Osmanlı dini mimarisinin bozulmamış eserlerini, iç ve dış mekansal nizamlarını, materyal özelliklerini, yapısal ögelerini, iç tasarım öğelerini ve tabiata uygun sokak dokuları ile klasik Türk meskenlerinin kıymet biçilmez örneklerini koruduğu için Beypazarı Tarihi Kenti olarak Dünya Miras Süreksiz Listesi'nde yer alıyor.
Ankara'dan evvel Beypazarı Belediye Başkanlığı yapan Mansur Yavaş, karar sonrası bu paylaşımı yaptı
İzmir Tarihi Liman Kenti
Osmanlı coğrafyasında bir liman kenti olarak gelişen ve Helenistik Dönem'den itibaren kesintisiz yerleşim merkezi olan İzmir Tarihi Liman Kenti, farklı kültürel ve dini yapıları, hanları, arastaları, pasajları, otellerle donanan ticari merkezi ve farklı kültürlere ilişkin mimari mirasın etkileşim içinde üretildiği süreçleriyle listeye dahil edildi.
İzmirli Lider Tunç Soyer'in paylaşımı
Karatepe-Aslantaş Arkeolojik Alanı
Karatepe-Aslantaş Arkeolojik Alanı, Anadolu coğrafyasında Geç Hitit Dönemi'nde kurulan kent devletlerinden biri olan Adanava'nın bir uç kalesi olarak görkemli suru ve sur kapılarıyla devrin savunma mimarlığının ünik bir örneği olarak günümüze ulaşıyor.
Arkeolojik alan, Geç Hitit kale planlamasının yanı sıra anıtsal ve sanatsal bedeli olan kapı girişleriyle de devrinin yüksek mimarlık ve sanat anlayışını sergileyen özgün bir örnek.
Fenikece ve Luvice olarak tasarlanan çift lisanlı yazıtları Karatepe-Aslantaş'ı arkeoloji dünyasında öne çıkaran bir öteki özellik.
Her iki kapısında bulunan bazalt stel ve kabartmalar üzerinde hem Fenike alfabesi ile hem de Luvi hiyeroglifi ile yazılmış, bu lisanlardaki en uzun iki lisanlı metin olan yazıtlar, Luvi hiyeroglifinin çözülmesinde değerli role sahip.
Koramaz Vadisi
Kayseri'deki Koramaz Vadisi'nde binlerce yıldır yaşayan insanların kayaları oyarak mezar, mesken, depo ve ibadethane olarak kullandıkları yerler, günümüzde hala daha kullanılıyor.
Antik periyot yerleşimlerinin de yer aldığı vadi içerisinde, sayıları yüzlerce olan güvercinlikler, columbariumlar (Roma periyodunda yakılmış vücutlardan kalan küllerin saklandığı toplu mezarlar), anıt mezarlar, tümülüsler, yer altı savunma yapıları, ömür alanları, ibadet alanları (antik tapınaklar ve kiliseler), ağıllar, gözetleme noktaları üzere çok sayıda farklı kullanım emelli yapı bulunuyor.
Birçok medeniyetin izine rastlamanın mümkün olduğu bölgede, Hristiyanlığın hür kalmasıyla birlikte geç Roma yahut erken Bizans'ta bu mağaralar kilise olarak tekrar şekillendirilmiş.
Selçuklu ve Osmanlı hakimiyetiyle kiliselerin bir kısmı yeniden dini yapı olarak kullanılmaya devam edilirken bu durum ise vadiyi epey kıymetli kılıyor.
Zerzevan Kalesi ve Mithraeum
Askeri yerleşimi, yer altı ve yer üstü yapıları ile dünyanın en uygun korunmuş Roma garnizonlarından olan Zerzevan Kalesi, insanlığın kültürel gelişimini oluşturan farklı kültürel-inanç evrelerine ilişkin izleri bir ortada taşıyor.
Buradaki Pagan ve Hıristiyan Roma'ya ilişkin mimari yapılar, periyodunun bütün özelliklerini ve teknolojik gelişmelerini yansıtıyor. Ayrıyeten, günümüze kadar Roma'nın doğu hududunda bulunan tek Mithras Tapınağı da burada yer alıyor.
Dünya Mirası Süreksiz Listesi'nde yer alan öteki kültür varlıklarına buradan erişebilirsiniz.
