Yıl 2020 olmasına karşın ırkçılık, tüm dünyada hala büyük bir sorun.
Şahit olduğumuz en son örnek tüm dünyayı çalkalamaya devam ediyor. Dakikalarca boğazına diziyle bastırarak siyahi bir adamın vefatına sebep olan polisi tüm dünya utançla izledik. Ne yazık ki, ırkçılık, hala her coğrafyada kendini göstermeye devam ediyor.
Bu bahiste yapılmış ve büyük kısmı gerçek kıssalara dayanan en etkileyici sinema ve dizileri sizin için derledik.
Konu kısımları beyazperde.com'dan alınmıştır.
1. When They See Us (2019) – Küçük dizi
İzlerken hudut krizi geçirmenize sebep olacak derecede adaletsizlik ve ırkçılık içeren bu küçük dizi, gerçek bir öyküyü, 'The Central Park Five' olayını anlatıyor.
The Centrak Park Five olayını bilmeyenler için kısaca anlatalım.1989'da New York Central Park'ta yaşanan bir olay sonucunda, işlemedikleri bir hatanın cezasını çekmek zorunda bırakılan 5 gencin yaşadığı bu bahtsız olaya verilen isimdir. Çok geç de olsa, suçsuzluklarının ispat edildiğini de belirtelim.
Daha evvel izlemiş olsanız bile bir sefer daha izlenmesi gereken, hiç izlemediyseniz, şu anda izlemenin tam vakti olan kusursuz 4 kısımlık bir dizi.
IMDb Puanı: 8,9
Konu: When They See Us, işlemedikleri bir kabahat yüzünden mahpusa giren beş gencin öyküsünü husus ediyor. Antron McCray, Kevin Richardson, Yusef Salaam, Raymond Santana ve Korey Wise, Central Park’ta koşu yapan bir bayana cinsel hücumda bulunmakla suçlanan beş gençtir. Onlar her ne kadar hatasız olduklarını söyleseler de cinsel akın suçlamasıyla tutuklanır. Daha sonra 'Central Park Five' ismiyle tanınan beş siyahi genç, işlemedikleri bir kabahat yüzünden mahpus yatarlar.
2. Schindler's List (1993)
Gerçek bir hayat öyküsünden uyarlanan bu sinemanın direktörü, Steven Spielberg.
IMDb Puanı: 8,9
Konu: Schindler’in Listesi, Oskar Schindler isimli bir Alman işadamının 2. Dünya Savaşı vaktinde Polonya’da kurduğu fabrikada Yahudi çalışanları çalıştırması ve bu sayede 1100 Yahudi’nin hayatını kurtarmasını husus alıyor.
Film, 1994 yılında 12 kolda Oscar’a aday olmuş ve 7 kolda ödül kazanmıştı. Sinemanın kazandığı Oscar’lar şöyle : En Düzgün Sinema, İdare, Kurgu, Sanat İdaresi, Manzara, Özgün Müzik ve Senaryo Uyarlaması.
3. Green Book (2018)
Afroamerikalıların maruz kaldığı ırkçılığı farklı bir yolla anlatan bir sinema. Siyahilerin bedel görmediği bir vakitte, bir 'beyaz'ı sürücü olarak işe alan çok kibar ve başarılı bir müzisyenin kıssası bu. O denli kibar ki, maruz kaldığı en aşağılık ayrımcılıklarda bile sakinliğini koruyor.
Konser turnesi kapsamında, mükemmel bir piyano resitali sunarken, tuvaleti kullanmak istediği o an, ırkçılığı iliklerinize kadar hissediyorsunuz ve dişlerinizi sıkarak izliyorsunuz sineması.
Hala izlememiş olan varsa, daha fazla beklemesin.
IMDb Puanı: 8,2
Konu: Ünlü Afro-Amerikalı piyanist Dr. Don Shirley konser çeşidi için hazırlanmaktadır. Tıp kapsamında kendisi ile kent şehir gezecek bir sürücü arayışında olan Shirley, bir müddettir işsiz olan Tony’yi işe alır. Tony, seyahat sırasında Afro-Amerikalılar için inançlı olan güzergahları kullanabilmek için “The Green Book” isimli kılavuzdan yardım alır. Dr Shirley ve Tony çıktıkları bu seyahatte ırkçılıkla, tehlikeyle ve beklenmedik nezaketle karşılaşır. İkili bu güçlü seyahatlerinde farklılıklarını bir kenara bırakmak zorundadır.
4. Life is Beautiful (1997)
IMDb Puanı: 8,6
Konu: Hayat Güzeldir'de, başkahramanımız hayat dolu Guido’nun hoşlar hoşu öğretmen Dora’ya vurulur ve tüm pürüzlere karşın evlenip, bir de çocuk sahibi olurlar. Tam o sırada savaş patlak verir. Yahudi oldukları için toplama kampına götürüldüklerinde Guido, oğluna esir kampının ve savaşın bir oyun olduğunu söyleyecek; oğlu, oyunu muvaffakiyetle tamamlarsa ödül olarak çok istediği bir oyuncak tankı ikram edecektir.
İkinci Dünya Savaşı’nın sivillerin üzerindeki yıkıcı tesirini beyaz perdeye en yeterli uyarlayan sinemalardan biri olan Hayat Hoştur, tüm aksiliklere karşın her daim bir umut ışığı olduğunu isminde olduğu üzere, içeriğinde de barındırıyor.
Gösterime girdiği devir büyük ses getiren sinema Akademi’nin de büyük ilgisine nail olup, En Yeterli Yabancı Sinema, En Yeterli Erkek Oyuncu ve En Düzgün Müzik olmak üzere üç kısımda Oscar mükafatı kazanmıştı.
5. Fruitvale Station (2013)
Bu sinemada, adaletsizliği, haksızlığı, ırkçılığı sonuna kadar hissediyorsunuz.
Bu sineması izlerken, bunun yaşanmış bir olay olduğunu unutmadan izlemenizi tavsiye ederim.
Filmde 2009 yılında, yılbaşı gecesi, polis tarafından öldürülen 22 yaşındaki siyahi gencin gerçek öyküsü anlatılıyor.
IMDb Puanı: 7,5
Konu: Birkaç siyahi genç, San Francisco kentinin Oakland bölgesinde yer alan Fruitvale isimli BART geçiş istasyonunda protesto aksiyonu yaparlar. Polisler tarafından geri püskürtülmeye çalışılan hareketçilerin sesi, duyulan birkaç el silah atışıyla kesilir. Sonrasında 22 yaşında olan ve Area Körfezi bölgesinde yaşayan Oscar ile karşılaşırız. Dünya şimdi Noel arifesindedir, lakin Oscar, Hayward'da işleri yoluna koymakla uğraş etmektedir. Oscar'ın gidişi ise yalnızca ailesi ya da yakınlarını değil, tüm Amerika'yı derinden sarsacaktır.
Genç sinemacı Ryan Coogler'ın yazıp direktörlüğünü üstlendiği sinema, dünya prömiyerini 2013 Sundance Sinema Festivali'nde gerçekleştirdi.
6. To Kill A Mockingbird (1962)
Yaşanan gerçek bir olaydan konusunu alan bu roman uyarlaması sinema, 1930’ların Alabama’sında bir tecavüz hatasıyla yargılanan siyahi Tom Robinson’ı ve onu savunan saygın avukatı anlatıyor. Irkçılığa çocuk gözünden baktırmayı da çok uygun başarmış bu sinema için bir başyapıt diyebiliriz.
IMDb Puanı: 8,2
Konu: Bülbülü Öldürmek, ekonomik buhranın karar sürdüğü 1930’lar Amerika’sında, Alabama eyaletinde yaşanan gerçek bir olaydan konusunu almaktadır. Sinema, ırkçılığın şiddetinin son noktaya ulaştığı bu devri gerçekçi bir üslupla işliyor. Beyaz bir bayana tecavüz kabahatiyle tutuklanan siyah bir gencin avukatlığını üstlenen başarılı bir avukat etrafı tarafından şiddetle eleştirilip davadan geri çekilmesi istikametinde baskılara maruz kalır. Fakat idealist avukat yolundan dönmeyecektir.
Modern Amerikan edebiyatının klasik yapıtlarından biri olan Bülbülü Öldürmek, Harper Lee’nin gerçek ömürde şahit olduğu olayları işleyen ve içeriği gerçekte yaşanmış olaylara dayanan bir romandır. Roman, ünlü direktör Robert Mulligan tarafından beyaz perdeye uyarlandığında gözü pek ve başarılı bir uyarlama olarak dikkat çekip bu muvaffakiyetini üç kısımda kazandığı Oscar ödülüyle pekiştirmiştir.
7. Black Mirror – Black Museum (4.Sezon 6.Bölüm)
Black Mirror fanı değilseniz bile bu kısmı kesinlikle izlemenizi öneririm.
IMDb puanı: 8,7
8. 12 Years A Slave (2013)
Irkçılık, kölelik, adalet üzere kavramları beşere tekrar tekrar sorgulatan, insanı insanlığından utandıran bir sinema bu.
Steve McQueen'in direktörlüğünü üstlendiği sinema gerçek bir kıssaya dayanıyor. Hala izlemediyseniz üzülmeyin, geç izlemek, hiç izlememekten uygundur…
MDb Puanı: 8,1
Konu: 12 Yıllık Esaret, özgürlüğünü geri kazanmaya çalışan bir adamın kıssasını anlatıyor. 1841'de New York'ta yaşayan Solomon Northup, kendisini müziğe adamış siyahi bir adamdır. Bir gün bir müzik işi için 2 adam ile tanışır ve çalışmak için Washington'a sarfiyat. İnandığı uygar dünya alt üst olur zira kendisini kaçırıp Güney'de bir çiflikte köle olarak çalışması için satarlar. Özgürlüğünü korumak için verdiği tüm emekler ve çaba yerle bir olmuş, hayatı kabusa dönmüştür. Bu cehennemde Solomon acıyı, şiddeti, küçük düşürülmeyi yine öğrenecek ve isyan etmeye yüreği olmayan bir küme insanın ümitsizliğine şahit olacaktır.
9. American History X (1998)
American History X sinemasının imalcisi Morrissey, 2017 yılında verdiği bir röportajda “1998'de bu sineması yaptığımızda bile ırkçılık Amerika'da değerli bir meseleydi. Ortadan 20 yıl geçmesine karşın şu anda hala büyük bir problem” demişti. Biz de ekleyelim yıl 2020, ne yazık ki ırkçılık hala çok büyük bir sorun.
Geçtiğimiz günlerde, yüz üstü yatırılarak, polisin diziyle boğarak vefatına sebep olduğu George Floyd'u da yeri gelmişken tekrar analım.
IMDb Puanı: 8,5
Konu: Geçmişin Gölgesinde, öldürülen babasının intikamını almaya çalışan bir gencin kıssasını anlatıyor. Babasının zenci bir uyuşturucu satıcısı tarafından öldürülmesinden sonra Derek faşist bir çetenin değerli bir üyesi haline gelir ve babasının intikamını almaya çalışırken bir gün, otomobilini çalmaya çalışan iki zenciyi öldürür ve mahpusa girer. Derek mahpusta geçirdiği müddet boyunca apayrı bir adam olur.
Yönetmen Tony Kaye’nin epeyce ses getiren bu birinci uzun metraj sinemasının başrollerinde Edward Norton ve Edward Furlong var.
10. Hidden Figures (2016)
Gerçek bir kıssadan uyarlanan 'Gizli Sayılar' Afroamerikalı 3 dahi bayanı ve ırkçılığa karşı uğraşlarını mevzu alıyor.
IMDb Puanı: 7,8
Konu: Katherine G. Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jackson tarihin anlatılmayan öykülerinden birine sahiptir.
3 siyahi kökenli bayan NASA'da büyük işlere imza atmaktadırlar. Uzayın derinliklerindeki sıkıntıları fevkalade zekalarıyla çözmeye çalışan bu bayanlar gelmiş geçmiş en değerli NASA operasyonlarından birinde de büyük rol oynayacaklardır. Dünya yörüngesine çıkan birinci Amerikalı astronot John Glenn'in bütün dünyayı heyecana boğan operasyondaki her adımı bu 3 zeki bilim bayanının yardımıyla olacaktır.
Yönetmen koltuğunda Theodore Melfi'nin oturduğu Saklı Sayılar filmi dramatik-biyografik üretimlerin bir örneği. Sinemanın başrollerini Taraji P. Henson, Octavia Spencer ve Janelle Monáe üstlenirken sinemanın takımında ise Kevin Costner, Kirsten Dunst, Jim Parsons, Mahershala Ali, Aldis Hodge ve Glen Powell üzere başarılı isimler yer alıyor.
11. Do the Right Thing (1989)
Irkçılığı eğlenceli bir usulle ele alan daha doğrusu ti'ye alan bir Spike Lee sineması.
Barack Obama (27) ve Michelle Robinson'un (25) birinci buluşmalarında izlemeye gittikleri sinema de buymuş.
IMDb Puanı: 7,9
Konu: New York Brooklyn'de, yılın en sıcak günündeyiz. Mahallede bir radyo istasyonu ve Koreli bir çiftin işlettiği bakkal dükkanı dışındaki tek ticarethane bir pizzacıdır. Sal'ın Meşhur Pizzaları isimli dükkanda adamın iki oğlu ve siyahi Mookie çalışmaktadır.
Mookie'nin hayatında ise gereğinden fazla sorumluluk sahibi kız kardeşi Tina dışında, iki kankası, rap düşkünü sessiz Radio Raheem ve çabuk alevlenen mizacıyla Buggin’ Out vardır. Buggin bir gün Sam'ın dükkanında asılı bir İtalyan asıllı Amerikalılar köşesinde neden daima beyazlar olduğunu gündeme getirip mahalle çapında aksiyon yapmaya kalkar. Küçük aklıyla hesap edemediği şey ise, hudutların esasen gergin olduğu bu yılın en sıcak gününde olayların ne kadar kolay denetimden çıkabileceğidir.
80'lerde yapılmış Amerikan sinemaları içerisinde en kıymetlilerinden biri kabul edilen Do the Right Thing ile Spike Lee, çok sıkıntı bir şeyi başarmış ve ırkçılık üzere tehlikeli bir mevzuyu olanca karmaşıklığına karşın enfes bir biçimde beyaz perdeye aktarmıştı.
12. The Green Mile (1999)
Stephen King'in romanından uyarlama olan bu sinemada, adalet siteminin kokuşmuşluğunu iliklerinize kadar hissedeceksiniz.
IMDb Puanı: 8,6
Konu: Yeşil Yol, bir hapishane vazifelisi ile bir mahkumun hikayesini anlatıyor. Paul Edgecomb'un hapishanedeki misyonu, idama mahkum edilen mahkumları son seyahatlerine uğurlamaktır. Çalıştığı yıllar içerisinde yüzlerce mahkumu idam etmiştir. Bir gün John Coffey isimli korkutucu görünümlü bir adamla tanışır. Fakat Coffey'in bu ürkütücü görünümünün altında epey saf bir ruh yatmaktadır. Coffey, iki küçük kız çocuğunun katil davasında yargılanmaktadır. Coffey'in günden güne gün yüzüne çıkan dünya ötesi güçleri, karakteri hakkında yeni ipuçlarını anbean ortaya çıkaracaktır.
13. Get Out (2017)
Film yayınlandığı sene, konusu itibariyle Amerika'da bilhassa siyahi ırkın epeyce ilgisini çeken bir sinema olmuştu.
Derine inmeden izlerseniz yalnızca klasik bir tansiyon sineması olarak görebilirsiniz 'Kapan'ı. Lakin sinemada çağdaş vakitlerde kölelik, zihinsel kölelik üzere mevzular çok hoş ele alınmış. Black Mirror sevenler bunu da sevecektir.
IMDb Puanı: 7,7
Konu: Chris sıradan bir siyahi gençtir. Sevgilisi Rose ile memnun bir bağı vardır. Rose bir gün Chris'i ailesinin mülküne davet eder. Avrupalı Amerikalı sevgilisinin ailesinde bir tuhaflık olduğunu sezen Chris bir müddet sonra mülkte kalmakta olan siyahi şahısların bir bir kaybolduğunu öğrenir. Bunun üzerine tuz biber olan şey ise öbür bir siyahi adamın kendisine iş işten geçmeden gitmesi tarafındaki uyarısı olur. Chris bir şeylerin zıt gittiğini sezmeye başladığında kurtulması sandığından çok daha güç olacaktır…
Jordan Peele imzalı endişe tipindeki üretimin başrollerini Daniel Kaluuya, Allison Williams, Bradley Whitford üstleniyor.
14. Crash (2004)
Irk farklılıklarının ne kadar değersiz olduğunu, hatalı ve saldırganın, siyahla beyaz kadar yakın, bir o kadar da uzak olduğunu savunan, doğruyla yanlışın görecesinde kaybolan bir sinema.
IMDb Puanı: 7,8
Konu: Bir konut bayanı ve uyuşturucu bağımlısı kocası, birbirine aşık iki polis dedektif, Afroamerikalı bir direktör ve karısı, Meksikalı bir çilingir, iki otomobil hırsızı, orta yaşlı Koreli bir çift ve çaylak bir polis.
Los Angeles'ın günlük monotonluğunda birbirinden habersiz yaşayan sıradan beşerler 36 saat içinde birbirleriyle tanışırlar. Bu birbirinden farklı hayatları nasıl bir hikaye bir ortaya getirir?
15. Strangers (2003) – Kısa film
Irkçılığın ne kadar gereksiz olduğunu görmek için 7 dakikanızı ayırıp bu sineması izlemenizi öneririm. YouTube'da sineması bulabilirsiniz.
IMDb Puanı: 7,3
Konu: Bir tren seyahatinde buluşan iki yabancının öyküsü.
Bu da ilginizi çekebilir.