Recep Tayyip Erdoğan bir mühlet evvel duyurduğu Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'ne ait düzenlemeleri açıkladı. Pekala sistem ne vakit yürürlüğe girecek? Yeni kıdem tazminatı nasıl olacak? İstifa eden kıdem tazminatı alabilecek mi?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nin ayrıntıları açıklandı.
Hazırlanan 'karma modele' nazaran, istifa eden çalışan da kıdem tazminatı alabilecek.
Bugünkü sistemde 1 yıl dolmadan işten ayrılan çalışanın rastgele bir hakkı olmuyor.
Bu yeni yeni sistemle, çalıştığı yerden bir yıldan kısa bir mühlet evvel ahlak ve âlâ niyet kurallarına karşıtlık nedeniyle işten çıkartılan çalışanın patron katkı hissesi ile devlet katkısı toplamının yüzde 50'si TES Sigorta Hesabı'na aktarılacak. Yüzde 50'si de kazanılmış hak olarak çalışanın hesabında tutulacak.
Katılımcı, 60 yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanacak.
Talepte bulunanlara emeklilik hesabındaki birikimlerinin yüzde 25'ini geçmemek üzere ödeme yapılabilecek. Ödeme oranı toplamı (emeklilik ve kısmi çıkış toplamı) yüzde 30'u geçemeyecek. Kalan meblağ ise aylık olarak ödenecek. Emekliliğe hak kazanan iştirakçiye, ferdi TES hesabındaki birikimlerin, programlı geri ödeme yahut yapılacak yıllık gelir sigortası kontratı kapsamında ödenmesi temel olacak.
Asgari fiyatla çalışan biri 25 yıl sistemde kalırsa emekli maaşına, bugüne nazaran 300 ile 566 lira ortasında ek maaş alabilecek.
Çalışanın kendi katkısı ferdi fon hesabında birikecek. TES sigorta hesabına aktarılacak meblağ, varsa türel süreç katılaşıncaya kadar çalışanın hesabında blokeli olarak bekletilecek.
Yeni sistemde de SGK'ya bağlı olarak prim ve yaş kuralı ile emekli olunacak. BES'teki haklar istek edilirse tamamlayıcı emekliliğe dâhil edilecek, isteyen minimum ölçünün üzerinde fona katkı yaparak birikimini artırabilecek. TES'e işe yeni girenler girecek, emekliliğine uzun mühlet kalanlara tercih hakkı sunulacak. Yüzde 50'si TES sigorta hesabına aktarılacak, yüzde 50'si çalışanın hesabında tutulacak.
Yeni sisteme nazaran 30 günlük kıdem tazminatının 19 günü mevcut sistemdeki üzere devam ederken, 11 günü ise Kıdem Tazminatı Fonu'nda birikecek.
Mevcut kıdem tazminatı sistemi her hizmet yılına karşılık 30 günlük fiyat üzerinden ödeniyor. Yeni sistemde yüzde 5.33 kıdem hakkı eski kıdem tazminatı kararlarına uygun olarak korunurken yüzde 3 patron katkısı aylık olarak çalışanın ferdi fon hesabına yatırılacak.
Böylece çalışan, kontratı kıdem tazminatını hak edecek halde sonlandırılmış ise yüzde 5.33 (19 gün) kıdem tazminatını alacak, yüzde 3'lük (11 gün) prim de fon hesabında tutulacak. Böylelikle sendikaların “Kırmızı çizgimiz” dediği yüzde 8.33 (30 gün) ile bir hak kaybı kelam konusu olmayacak. Fon'a yapılacak kesinti oranı nemalandırılarak kıdem tazminatı 30 günün üzerine çıkarılmış olacak.
Çalışanların bu paranın %10'unu evlilik, konut alımı, sıhhat üzere münasebetlerle çekebilmesi planlanıyor.
İlk konut satın alımı, bir defaya mahsus evlilik, ağır hastalık ve işsiz kalınması üzere sebeplerle, talep halinde ödeme yapılabilecek.
