Fırat Aydınus ve Murat Fevzi Tanırlı’nın iştirakiyle ‘Hakem Konseyi’ şu biçimde:
1- Merkez Hakem Kurulu’nda (MHK) Lale Orta’nın akabinde başkanlık vazifesine Ahmet İbanoğlu getirildi. Daha evvel Sabri Çelik ve Lale Orta MHK’larında çeşitli vazifeler üstlenen İbanoğlu’nun başkanlığını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Fırat Aydınus: MHK’ya alınması düşünülenler yahut kabul görmeyip çıkartılan, teklif götürülen lakin hayır yanıtı alınan isimlerin akabinde oluşturulan yeni heyetin lideri Ahmet İbanoğlu oldu. Emniyetli ve dürüst bir insan. Umarım işine çok karışılmaz, kimse baskı altına almaya çalışmaz. Temennim başarılı olmaları lakin Türkiye’deki futbol ortamında 7. haftadan sonra günah keçisi ilan edilmesi mutlaka şaşırılmayacak bir durum olur.
Murat Fevzi Tanırlı: Ne yazık ki 2000’li yıllardaki 19. MHK misyona başladı. Bir tarihte Avrupa’daki MHK’lar, çalışma müddetleri, işleyişleri hakkında “Medeniyet MHK’ları” başlıklı yazımı paylaşmıştım. Hakemliği yönetmeyi ve geliştirmeyi, kulüplerin bağırışına endeksleyen ya da her büyük yanılgıdan sonra konsey değiştirerek tahlile ulaşılacağını zanneden bir ülkedeyiz. Yıpranmamış olsun, yeni yüzler olsun, tarafsız olsun kisvesi altında futbolumuzun ana meselesini hakem tartışmalarıyla örtmeye çalışan iklimden kurtulmak gerek. Devletin ve hakemliğin içinden gelen, uzun yıllar yöneticilik tecrübesine sahip bir isim olması açısından Ahmet İbanoğlu kıymetli avantaj. Hakem bahtları bol olsun.
2- Hakemlerimiz mi yoksa eğitmenlerimiz mi yetersiz? Türk eğitmen ve akademik işçimiz yerine atletik testlere kadar yabancılarla çalışıyoruz. TFF idarelerinin bu istikametteki tercihini yanlışsız buluyor musunuz?
Fırat Aydınus: İki ayda bir Türkiye gelip birkaç gün kalarak yahut ülkelerinden uzaktan erişim ile fizikî ve teknik olarak katkıda bulunmaya çalışan danışmanların, hakemlerin gelişimine ne katabilecekleri tartışılır. Spor akademilerinde eğitim almış, kaç kurumlarda deneyim kazanmış her kategoride eğitmen mevcutken, büsbütün ekonomik gereksinimleri nedeniyle burada olan yabancılara emanet etmek kabul edilemez. Örnek mi? İşte Tarık Ongun! Avrupa’da dahi bu kadar üst seviye bir isim bulamazsınız
Murat Fevzi Tanırlı: Geçen dönem Hugh Dallas’ın birebir durum için hakem seminerinde diğer, ekran önünde diğer kararlarına hakemler tanıklık etti. Pawel Gil’in de VAR eğitimlerinde net hal sergileyemediği kararlara dair tenkitler duyduk. Hal böyleyken yabancı danışman modeline hem eğitim hem de lobi kanadı için muhtaçlık olmadığını düşünüyorum. Uilenberg vaktinde bu adımlara muhtaçlığımız vardı ve karşılığını gereğince aldık. Şu an Avrupa’da umudumuz yalnızca Halil Umut Meler. O da kıymetli eşiği aştı zati.
3- Yardımcı hakemlerin eğitiminde, yalnızca Türkiye’nin değil dünya hakemliğinin en deneyimli isimlerinden Tarık Ongun’un vazife almaya başlamasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Türk hakemliği bu atamayla neler kazanır?
Fırat Aydınus: Uzun yıllar Cüneyt Çakır’ın grubunda yer alan ve onunla memleketler arası alanda çok değerli maçlara çıkan Tarık Ongun, birikim ve vizyon olarak bu misyon için biçilmiş kaftan. Karakter ve duruşu ile birlikte genç hakemlere kalite katacaktır. En değerli iletilerden birisi ise elimizdeki kıymetlerden faydalanmaya başlamanın Türk hakemliğine sağlayacağı yarardır. Türkiye Futbol Federasyonu’nun böylesine deneyimli ve birikimli isimlerden her daim faydalanması gerektiği inancındayım.
Murat Fevzi Tanırlı: Geçen dönem sayın Büyükekşi’nin MHK ile yaptığı bir toplantıda, “Tarık Ongun’a kapılar kapalı” cümlesini sarf ettiği savı ortaya atılmıştı. Lakin yeni MHK mevzuyu tekrar gündeme getirdiğinde, TFF Başkanı’nın asla bu türlü bir beyanı olmadığını söylediği ve sonlandığı tarafında duyumlarım oldu. Gerek iş dünyası gerek hakemlik olmak üzere böylesine kusursuz bir meslekten yararlanmamak için akıl almaz egolara sahip olmak gerekir. Tarık Ongun’a muvaffakiyetler diliyor, MHK ve TFF’yi kutluyorum.
4- Son devirdeki en kıymetli gelişmelerden biri TFF ile RTÜK ortasında yapılan iş birliği. Ekranlarda mesnetsiz ithamlara, hakemlere kelamlı taarruzlara ve hakaretlere engellenmesi için adım atıldı. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Fırat Aydınus: Hakemlerin verdiği kararların yorumlanması ve hakemlik tekniğinin eleştirilmesi haricinde onur kırıcı, küçük düşürücü; kişiliğe, özel hayata, amiyane tabir ile belden aşağı vurulmasına karşıyım elbette. Lakin buralara gelene kadar öncelikle futbolcu, teknik adam ve yöneticilerin bu tıp konuşmalarına ve ithamlarına uygulanacak yaptırım çok daha değerli. Hem bu yaptırımların hem de hakemlerin gerisinde durmak. Ayrıyeten reaksiyon gösterenlerin ağzına bir parmak bal çalmak için geçen sezonki üzere hakemleri kamuoyunun önüne atılmaması ve kurum olarak hakem konusunu bu kadar çok gereç yapıp konuşulmaması da bir o kadar değer teşkil ediyor.
Murat Fevzi Tanırlı: Son yıllarda sıkça yinelediğim husus: Yaptırım. Ligin birinci 5-6 haftasında Harika Lig ve TFF 1.Lig düzeyinde 20 kadro nahoş, berbat tezahürat yahut taraftar olayları nedeniyle ceza alıyorsa kıymetli bir sistem düşüncesi var demektir. Keza, yedek kulübesinde uydurma kartlarla teknik yönetici, antrenör yahut rastgele bir vazifeli tespit edildiğinde ferdî olarak hak mahrumiyeti cezası alıyorsa, kulüp yalnızca ceza sisteminin yapılandırılmasında külfetler var demektir. Avrupa’daki üzere kulüp yöneticileri, teknik yöneticiler, oyuncular hakemle ilgili ağır konuşmaktan korkar hale getirilmelidir. Bu tarafta adım atmayı olağanüstü bir gelişme olarak görüyorum.
