Senelerdir iç içe yaşamamıza karşın, son yıllarda toplumsal medya ve televizyon programlarıyla fakat farkına varabildiğimiz otizm, çok hassas ve özel bir husustur. Bugün de Dünya Otizm Farkındalık Günü. Pekala siz otizmin, otizmli çocukların ve onların ebeveynlerinin ne kadar farkındasınız?
Irk, lisan, din ve coğrafya tanımayan otizm hakkında bilinmesi gereken en kıymetli şey, çoklukla ömrün birinci üç yılında fark edilen karmaşık bir gelişimsel bozukluk olduğudur.
Beynin ve hudut sisteminin yapısını ya da işleyişini etkileyen bir sürecin sonucu ortaya çıktığı düşünülüyor otizmin. Genetik temelleri olabileceği üzere, çevresel faktörlerle tetiklendiği görüşü de hakim. Otizmin çocuk yetiştirme özellikleriyle yada ailenin ekonomik şartlarıyla ise hiçbir ilgisi yoktur.
Dünyada her 20 dakikada bir çocuk otizm tanısı alıyor.
Erkek çocuklarında kız çocuklara oranla 3-4 kat daha fazla görülen otizmin bu nedenle erken periyotta teşhisi ve denetim altına alınması, hem otizmli bireyin ömür kalitesi ve hayat karşısındaki duruşu hem de ailesi açısından son derece kıymetlidir.
Otizmli çocukların dış görünüşlerinde öteki çocuklara nazaran hiç mi hiç fark yoktur. Pekala bir kişinin otizmli olduğunu nasıl anlarsınız?
Uzmanlar teşhisi iki temel noktaya ayırıyor; ”Sosyal İrtibat ve Etkileşim Sorunları” ve “Tekrarlayan/Takıntılı Davranışlar ve Sonlu İlgi ya da Etkinlikler”.
Sosyal bağlantı problemleri, ismini söylediğinde bakmamak, göz kontağı kurmamak, arkadaşlık ilgisi geliştirememek, bireylerin ilgisine kayıtsız kalmak, konuşma başlatamamak, sohbet sürdürememek, birtakım kelamları anlamsızca tekrarlamak, arkadaşlarının oyunlarına katılmamak üzere belirtilerken;
Tekrarlayan ve takıntılı davranışlar ise, kimi nesnelere çok ilgi duymak, mesela çamaşır makinesini saatlerce izlemek, tertibine ve rutinlerine çok bağımlı olmak, ani nizam değişikliklerine çok reaksiyon vermek sallanmak ya da çırpınmak, ayak ucunda yürümek, muhakkak ses, doku yada koku üzere duyusal uyanlara karşı çok yansılı olma yada reaksiyonsuz kalma üzere davranışlardır.
Tek muhtaçlıkları özel ve sıkı bir eğitim.
Özellikle ebeveynlerin, çocuklarının hareketlerinde, kaç yaşlarında olurlarsa olsunlar, bir değişiklik fark etmeleri durumunda, bu durumu reddetmeyip en yakın vakitte bir uzmana gitmeleri gerekmekte. Asla vakit kaybetmeden bir uzmandan yardım ve eğitim almanın, otizmli çocukların hayatında ne kadar büyük bir fark yarattığı tartışılmaz bir gerçek.
Bugün toplumsal medyada en çok konuşulan hususlardan biri de otizm;
