Amerika Birleşik Devletleri'nin Minnesota eyaletinin Minneapolis kentinde George Floyd isimli siyahi adamın gözaltı süreci sırasında polis tarafından boğularak öldürülmesi, siyahilere yönelik orantısız polis şiddeti ve buna bağlı ırkçılık tartışmalarını tekrar gündeme getirdi.
George Floyd gözaltına alındığı sırada yoldan geçen biri tarafından cep telefonuna kaydedilen ve polis nezaretinde can verişine tanıklık eden manzaraların toplumsal medyada yayılması ülke çapında infiale yol açtı.
ABD'de polis şiddetti sıklıkla gündeme geliyor lakin bilhassa siyahilerin vefatına sebep olan polis şiddeti ağır reaksiyonlara neden oluyor.
Son yıllarda yalnızca Afro-Amerikalıların vefatlarında artış oldu
Euronews'de yer alan habere göre 2017'den 2019'a kadar ABD'deki bütün etnik kümeler ele alındığında polis şiddetinden ölenlerde yüzde 1,7'lik bir artış görülüyor.
Fakat ölen kurbanların ilişkin oldukları etnik kümelere bakıldığında 2017-2019 ortasında yalnızca siyahi Amerikalılarda ölümlerin arttığı dikkat çekiyor.
Bu müddette Afrika kökenli vatandaşların vefatlarında yüzde 5,3'lük bir artış yaşanırken, beyaz Amerikalılar'da yüzde 19'luk, hispaniklerde ise yüzde 11'lik bir düşüş oldu.
Üsteki tabloya nazaran ülkede en çok polis şiddetinden ölenler Beyaz Amerikalılar.
2017'den 2020 yılının 30 Mart tarihine kadar toplam bin 268 beyaz Amerikalı polis tarafından öldürüldü. Siyahi Amerikalılarda bu sayı 698, Hispanikler'de ise 498.
Siyahiler, Beyaz Amerikalılardan 3 kat daha fazla ölüyor
Siyahi Amerikalılar ABD'nin toplam nüfusunun yalnızca yüzde 12'sini oluşturuyor. Beyaz Amerikalılar yaklaşık yüzde 60, Hispanikler ise yüzde 18'ini.
Bu durumda Siyahi Amerikalıların polis şiddetinden ölme ihtimalinin öteki etnik kümelere nazaran çok daha yüksek olduğu ortaya çıkıyor.
2017'den bu yılın 30 Mart tarihine kadar, her 1 milyon siyahi Amerikalıdan yaklaşık 18'i polis şiddetinden hayatını kaybetti. Beyaz Amerikalılar'da ise 1 milyonda 6 kişi öldü, Hispanikler'de ise 8 kişi bu kurallarda hayatını yitirdi.
Bu durumda son yıllarda polis şiddetinde ölen siyahi Amerikalı sayısı Beyaz Amerikalılara nazaran 3 kat daha fazla. Siyahilerin sistematik olarak polis karşısında ölme ihtimali başka etnik kümelerden daha yüksek.
'Siyah olmak, mevt cezası olmamalı'
Minneapolis Belediye Lideri Jacob Frey, polisin 46 yaşındaki Floyd'a davranışı nedeniyle kentin siyahi vatandaşlarından özür dilerken, “Siyah olmak, mevt cezası olmamalı. Beş dakika boyunca beyaz bir polis memurunun dizini siyah bir adamın boynuna bastırmasını izledik. Beş dakika boyunca! Biri sizden yardım istiyorsa yardım etmeniz gerekir. Bu polis memuru en kolay insani histen yoksundu.” ifadelerini kullandı.
'Siyahların Hayatı Değerlidir'
ABD'de 2014 yılında New York kentinde Eric Garner isimli siyahi vatandaş, benzeri formda gözaltı sırasında boğularak hayatını kaybetmişti. Garner da Floyd üzere polis memurlarına nefes alamadığını tabir etmişti.
Garner hadisesinde New York Kent Polis Teşkilatı ve Adalet Bakanlığı, soruşturmanın sonuçlanmasının akabinde sorumlu polis memurlarının misyondan ihraç edilmesine karar vermişti.
18 yaşındaki Michael Brown'ın öldürülmesi de protestolara neden oldu
Garner'ın öldürülmesinden bir ay sonra Missouri eyaletine bağlı Ferguson kasabasında, 18 yaşındaki Michael Brown'ın silahsız olduğu halde polis tarafından vurularak öldürülmesinin akabinde ülke çapında “Black Lives Matter” (Siyahların Hayatı Değerlidir) sloganıyla protestolar düzenlenmişti.
Protestolarda ABD'de lokal idarelere bağlı polis teşkilatlarının kanun gücünü uygularken siyahların kuşkulu olduğu hata olaylarında orantısız şiddete başvurması ve bunun yarattığı ölümcül sonuçlar eleştirilmişti.
