Yüksek mahkeme, “polisin sanal takibini” iptal ederken devlet arşivinden bilgi ve evrak alınmasını da yasaya alışılmamış buldu. İşe alınacak kontratlı işçi için güvenlik soruşturması yapılması kaidesi da iptal edildi.
Cumhuriyet'ten Alican Uludağ'ın haberine nazaran, Anayasa Mahkemesi (AYM), polisin sanal ortamda işlenen hatalarda internet abonelerine ilişkin kimlik bilgilerine ulaşma ve sanal ortamda araştırma yapma yetkisinin anayasaya muhalif olduğuna karar verdi.
Sanal takip yapılamayacak
Buna ait yasal düzenlemenin iptal edilmesiyle polis, rastgele bir mahkeme kararı olmadan toplumsal medyada kullanıcılarının kimlik bilgilerine ulaşamayacak, bu istikamette araştırma yapamayacak.
“Polisler internet sitelerinden bilgi talebinde bulunmayacak”
AYM, CHP’nin TBMM’de kabul edilerek maddeleşen kimi kanun unsurlarının iptali talebini evvelki gün görüştü. TBMM’de 1 Şubat 2018’de kabul edilen ve 8 Mart 2018’de yürürlüğe giren kanun değişikliği ile polise sanal ortamda takip etme yetkisi verildi. Yüksek mahkeme, yaptığı toplantıda kelam konusu düzenlemeyi anayasaya karşıt bularak iptal etti. Bu kararla artık polis, rastgele bir mahkeme kararı olmadan internet ortamında bir hata işlendiği savıyla internet abonelerine ilişkin kimlik bilgilerine ulaşmak için araştırma yapamayacak, bu tarafta erişim sağlayıcılarından yahut internet sitelerinden bilgi talebinde bulunmayacak. Örneğin bir sitede yayımlanan bir paylaşımın sahibinin kim olduğunun belirlenmesi için lakin savcı yahut mahkeme kararı gerekli olacak. Öte yandan polise verilen sanal ortamda istihbarat yapma yetkisi ise iptal edilmedi.
“Hukuki kontrolden geçmeyen bilgiler artık güvenlik soruşturmalarında kullanılamayacak”
AYM, kontratlı olarak işe alınacak işçinin “Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olması” kuralının da iptaline karar verdi. Mahkeme, daha evvel de memuriyete girişte yapılan güvenlik soruşturması uygulamasını iptal etmişti.
Mahkeme, güvenlik soruşturmalarıyla ilgili de dikkat alımlı iki iptal kararına imza attı. Buna nazaran, kamu kurum ve kuruluşlarının arşivinde yer alan ve hukuksal kontrolden geçmeyen bilgiler artık güvenlik soruşturmalarında kullanılamayacak.
“Özel hayata lakin katı kurallar çerçevesinde ve hâkim kararı ile müdahale edilebilir”
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, sanal ortamda polise verilen yetkinin iptaline ait şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu yetki son vakitlerde sanal devriyeler tarafından keyfi bir biçimde kullanılmakta haklarında rastgele bir savcılık soruşturması olmayan vatandaşlar bilhassa toplumsal medya aktivitelerinden ötürü Emniyet müdürlüklerine tabir vermeye çağrılmaktaydı. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı ile bu keyfi uygulamaya artık son verilecek. Özel hayata lakin katı kurallar çerçevesinde ve hâkim kararı ile müdahale edilebilir. Keyfiyete müsaade veren yetkiler ise berbata kullanıma ve suistimale müsaade verir.”
