Sağlık Bakanlığı Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Hasan Tezer, koronavirüs günlük olay sayılarının temmuz ayının ortasına hakikat 100'ün altına inmesini beklediklerini söyledi.
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi ve Gazi Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hasan Tezer, Türkiye’de salgının 180 günde yok olacağına ait simülasyon çalışmasını kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Tezer, pandemilerde simülasyon yaparken her toplumun kendi iç dinamiklerinin dikkate alındığını, ülkenin toplumsal, ekonomik ve coğrafik yapısının bu çeşit salgınlarda mühlete tesir ettiğini belirtti. Denetimli olağanlaşma sürecindeki hadise sayılarının çok daha belirleyici olacağını kaydeden Prof. Dr. Tezer, “Genel manada pandemilere baktığımız vakit 180 gün, 1 yıl, 2 yıl üzere müddetler esasen öngörülebilen müddetler. Alışılmış ki projeksiyonlar toplumun uyduğu kurallara nazaran datalarla yapılır. Ancak bu bir pandemi, domuz gribi örnek. 2009’da çıkmıştı, şu an hala domuz gribi etkenini görüyoruz, 11 yıl geçti. Belki bu virüs uzun yıllar hayatımızda olacak; ama mevsimsel bir virüs olacak, onu şu an hiç kimsenin kestirme bahtı yok. Pandemi niteliğini kaybetmesi benim şahsi öngörüme nazaran 2021'in ortalarına yanlışsız olur diye düşünüyorum” dedi.
“İkinci basamak da en az birincisi kadar önemli”
Sokağa çıkma kısıtlamalarının sonuçlarını aldıklarını tabir eden Prof. Dr. Tezer, “Türkiye’de şu ana kadar her şey epeyce âlâ gitti, datalarımız istediğimiz halde ve üçlü sayıları gördük. Geldiğimiz sayılar öngörebildiğimiz, istediğimiz sayılar. Genel manada baktığımız vakit ağır bakımdaki ve teneffüs aygıtındaki hastalarımız epey azaldı. Güzelleşen olaylarımız hayli fazla, faal olay sayımız azaldı. Bundan sonraki süreç bu istikrarlı hadiseyi sürdürebilmek, alışılmış ki önümüzdeki şu günler çok çok değerli. En az birinci etap kadar değerli olan ikinci kademeye geçmiş durumdayız” diye konuştu.
“Temmuz ortası 100'lü sayılara inebiliriz”
Kurallara uyulması halinde hadise sayılarının 500’ün altına inmesini beklediklerini anlatan Prof. Dr. Tezer, “Maske, toplumsal uzaklık ve hijyen kurallarına uyarsak bu olağanlaşma sürecinde de bunlara dikkat edersek aslında bir 15-20 gün içerisinde geçmemiz gerekiyor 500’lü sayılara. Takip eden 15 gün sonra da 100’ün altına inme durumumuz olacaktır. 500’ün altına inmek için Haziran’ın sonu diyebiliriz. 100’lü sayıların altına herhalde Temmuz’un ortasına yanlışsız ineriz; ama tekrar söylüyorum kurallara uyarsak” değerlendirmesinde bulundu.
“Kışın yine görülebilir”
Koronavirüsün kış virüsü olduğunu, 30 derece sıcaklığın üzerinde çoğalma suratının düştüğünü, münasebetiyle beşerler ortası temasın azalması durumunda bulaşmanın da doğal olarak azalacağını lisana getiren Tezer, ikinci dalga riski ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“Kışın tekrar ortaya çıkabilir mi? Kış virüsü olduğu için çıkabilir. O yüzden biz yazın ödevimizi ne kadar güzel yaparsak, kurallara uyarsak kışın da daha az karşılaşırız. Sonbahardaki sayılar kış virüsü olması sebebiyle tekrar ortaya çıkabilir mi? Zira influenza da çıkacak, öteki diğer virüsler de. Birlikte alevlenebilir, tasamız o, yalnızca bizim değil, tüm dünyanın tasası bu. Tekrar altını çiziyorum, tüm dünyada olay olduğu sürece, bitmediği sürece her vakit tekrar alevlenme riski vardır.”
Simülasyon: Kovid-19 Türkiye'de eylül ayında sıfırlanacak
Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Aktüerya Bilimleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Tank, üniversite bünyesinde başlatılan bilimsel araştırma projesi kapsamında tüm ülkelere ilişkin koronavirüs ile ilgili verileri, Türkiye'dekilerle karşılaştırdı.
Prof. Tank elde ettiği sonuçları geçtiğimiz günlerde açıklamıştı. Salgının Türkiye’de başladığı tarih olan 11 Mart’tan 180 gün sonra yok olmasını beklediklerini lisana getiren Prof. Dr. Tank, şunları kaydetmişti:
“Azalma büyüme faktörleri dikkate alınarak sayıları iterasyon sistemleriyle incelediğimizde 180 gün sonra bitebileceği gözüküyor; ancak bu mevcut şartlarda. Mevcut şartlar derken bu kısıtlama manasında değil, vefat oranlarımız, mevt sayılarımız, büyüme faktörümüz bunları dikkate aldığımızda 180 gün üzere gözüküyor. Bunlar alışılmış ki birer gösterge. Biz önlemlerimizden ne kadar uzaklaşırsak bu öteye atacaktır. “
