Türkiye’de bu haberlerin örneğini görmek mümkün mü sanki?
Gonzo Gazetecilik 101’e girmeden evvel Gonzo Gazeteciliği hayatımıza sokan Hunter S. Thompson’ı tanıyalım!
Kendisi epeyce garip biri, o denli ki 1960’larda Amerika’da gazetecilik yaparken kullandığı lisan ve üslubundan ötürü pek çok gazeteden kovulmuştu. Devayı Güney Amerika’ya gidip spor muhabirliği yapmakta buldu.
İş arkadaşları tarafından da küfürbaz ve alkolik olarak anılan Thompson’ın tek emeli yeterli ve kaliteli bir haber yapmaktı.
Ama kaideler onu bovling muhabiri olmaya yöneltti ve devrilen topların haberini yapıyordu ki Kennedy suikastından sonra ülkesine döndü.
Amerika’ya döndükten sonra tam da kendine yaraşır bir çılgınlık yapıp periyodun en tehlikeli motorsiklet çetesi olan Cehennem Melekleri’nin ortasına sızdı.
Kimseye gerçek kimliğini, ne yaptığını ve neden girdiğini söylemedi. Gayesi ise çetenin içine girip gerçek ve yerinde müşahedeler yaparak uzun bir yazı dizisi hazırlamaktı.
Yaptığı araştırmayı kitap haline getirdi ve Cehennem Melekleri isimli çeteyi dünyaya tanıtan birinci yazılardan biri yayımlanmış oldu.
”Cehennem Melekleri: Tuhaf ve Fecî Bir Destan” isimli kitabı ile kendini kanıtlamayı başardı ve gazeteci-yazar olarak büyük bir şöhrete kavuştu.
Kitabın daha sonra sineması de çekildi ve çok beğenildi.
Bundan sonraki süreçte ”Amerikan Rüyası”nın palavradan ibaret olduğunu belirten yazılar yazmaya ve çılgın üzere eroinden kokaine dek pek çok husus kullanmaya başladı.
Bu husus ve alkol kullanımını o kadar abartmıştı ki o periyotta at yarışlarına istinaden yazdığı bir yazıda atlar mor gökyüzüne gerçek koşuyordu.
Atların mor gökyüzüne uçtuğuna dair haber aslında Thompson’ın gazeteciliğin prensiplerini ve etik kurallarını çiğnediğini ve büsbütün ”kişisel” bir yazı yazdığını ortaya koyuyordu.
Gazetenin editörü ve Thompson’ın en yakın arkadaşı Bill Cordoso da bu çarpıcı ve kuralları yıkan haber yazım lisanı için bir şey buldu: Gonzo Gazetecilik
Peki neydi bu Gonzo Gazetecilik? Haberi gazetecilik unsurlarına nazaran değil de daha sarkastik ve ironik bir lisanla ferdî görüşlere ve izlenimlere yer vererek anlatmaktı.
Haberi yapan muhabir ya da gazeteci rastgele bir nesnellik ve doğruluk tezi barındırmaz. Hatta haberlerde toplumsal tenkit ve öz hiciv çoka kaçacak derecede vardır.
Thompson bir haberi izlemek için gönderildiği kentte, otel odasından çıkmayıp alkol ve uyuşturucu alarak olayı televizyondan izleyip haber yaptı.
Kulağa çok garip geldiğini farkındayız fakat yanlışsız. Bu tam da Thompson’ın ve Gonzo gazeteciliğin üslubu işte. Birde haberlerin baş karakteri mutlaka olayla ilgisi olmayan gazetecidir, ekleyelim unutmadan.
İşte Gonzo gazetecilik de tam Thompson üzereydi: Kurgu ile gerçeğin iç içe geçtiği, alabildiğince subjektif anlatımın olduğu, içten ve eğlenceli üslupla yazılmış yazılar…
Genellikle de siyasi ve toplumsal mevzular üzerine yazılıyordu ve olumlu, olumsuz pek çok reaksiyona neden oluyordu ancak esasen müellifin da istediği tam olarak buydu.
Bir haberin Gonzo gazetecilik olarak kabul edilmesi için cinsellik, şiddet, uyuşturucu ve siyaset bahislerini içinde barındırması kafiydi.
totallygonzo.org
Alaycılık ve kaba bir lisan Gonzo gazeteciliğin en çok ayırt edici özelliğidir. Bunun yanı sıra felsefecilerden ve müelliflerden alıntı yapmak, hayali yer ve kişi ismi kullanmak ve olayı sıralı değil de dağınık bir halde vermek tipik bir Gonzo gazetecilik örneğidir.
Gonzo’nun söz manası ise çok manidar: Boston’da İrlanda kökenli Amerikalılar içki müsabakalarının sonunda sızlayıp kalan şahıslara ”Gonzo” derlerdi.
Ee aslında Thompson’ın da alkole ve uyuşturucuya düşkünlüğü bu gazetecilik çeşidine bu ismin verilmesini doğruluyor.
Sivri ve alaycı lisanı ile çarpık hayatı birleşince merkez medyada yer edinemedi fakat kendi stilini oluşturdu ve devam etti.
Bu devirde tam da kendi usulünü yansıtan pek çok kitap yazdı ve çoğunu Raoul Duke ismi ile yayınladı.
Ve 2005 yılında başına silah sıkarak intihar etti, 6 ay sonra intihar ettiği yerde küllerinin havai fişek ile birlikte savrulmasını vasiyet etmişti.
loweringthebar.net
Söylentilere nazaran kapısıyla telefonda konuşurken intihar eden Thompson sahiden garip bir adamdı. En yakın arkadaşı olan Johnny Deep Thompson’ın vasiyetini yerine getirdi ve görkemli bir havai fişek gösterisi düzenleyerek arkadaşının küllerini havaya savurdu. Yapılan bir cenaze merasimi değil adeta şenlikti! Gelen herkes viskilerini yudumlayım ”Tam da Thompson’lık bir iş!” dediler.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir;