Lübnanlılar, 4 Ağustos'ta Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamadan sorumlu tuttukları siyasalları protesto ediyor. En az 158 kişinin öldüğü patlamadan dört gün sonra binlerce Lübnanlı 'Öfke günü” ya da “Hesap günü' olarak isimlendirilen protestolar için Şehitler Meydanı'nda toplandı. Güvenlik güçleri göstericilere biber gazı ile müdahale ediyor. Şu ana kadar 170'den fazla yaralı olduğu bilgisi var. Lübnanlı emekli subayların önderliğindeki bir küme protestocu ise Dışişleri Bakanlığı'na girerek burayı “devrimin karargahı” ilan etti. Göstericilerin İktisat Bakanlığına da girdiği belirtiliyor.
Başkentin merkezindeki Şehitler Meydanı'nda bir ortaya gelen binlerce kişi uzun yıllardır idaresi paylaşan siyasi kümelerin varlığını koruyan mezhep eksenli idare formu, Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve başka yetkililer aleyhinde sloganlar attı.
Göstericiler meydanda yan yana dizilen temsili darağaçlarına Meclis Lideri Nebih Berri ile Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın fotoğraflarını astı.
'Sıra öfke patlamasına geldi'
AFP'ye konuşan 29 yaşındaki Fares Halabi, 'Öfke Günü' protestoları öncesi “Üç gün paklık yaptıktan, molozları taşıdıktan ve yaralarımızı sardıktan sonra artık sıra öfke patlamasına ve onları cezalandırmaya geldi” dedi.
Meclis binasına ilerlemek istediler
“Beyrut Limanı'nda hayatını kaybedenler için intikam” ve “Yönetimin değişmesi için bu fırsatı kaçırmıyoruz” biçiminde slogan atan öfkeli bir küme, ekonomik kriz zıddı şovlar nedeniyle aylardır demir ve beton bariyerlerle kapatılan Meclis binasına ilerlemek istedi.
Eylemciler, biber gazı kullanarak kendilerini engelleyen güvenlik güçlerine taşla karşılık verdi.
Bir küme gösterici Dışişleri Bakanlığı binasına girdi
Lübnanlı emekli subayların önderliğindeki bir küme protestocu Beyrut'un merkezinde Dışişleri Bakanlığı'na baskın düzenleyerek burayı “devrimin karargahı” ilan etti.
Emekli subay Sami Ramah, düzinelerce protestocunun binaya girmesinin akabinde binanın merdivenlerinde bir açıklama okuyarak “Bu otorite istifa etmeli,” dedi.
Yaklaşık 200 protestocudan kimileri binaya girdi ve Lübnan Cumhurbaşkanı'nın fotoğraflarını yaktı.
Göstericilerin İktisat Bakanlığı'na da girdiği belirtiliyor.
Lübnan Kızılhaç'ı şovlarda 170'den fazla yaralı olduğunu duyurdu.
Lübnan'ı sarsan patlama nasıl gerçekleşti?
Beyrut Limanı'nda depolanan amonyum nitratın Salı günü patlaması sonucu 5.000'e yakın kişi de yaralanmıştı. Yaklaşık 300.000 kişi de evsiz kaldı.
Lübnan hükümeti ihmalle suçlanıyor
Halk, yaşananlarda hükümetin 'ihmali olduğunu' söylüyor ve politikleri 'yolsuzluk yapmakla' suçluyor.
Kentteki yıkımın havadan manzaraları
Halkın çoğunluğu iktidara güvenmiyor
İnfilak eden amonyum nitrat, kargo gemisinden altı yıl evvel çıkarılıp depoya konmuştu.
Hükümet olayın sorumlularının bulunacağı kelamı verdi lakin halkın çoğunluğunun iktidara itimadı yok.
Kötüleşen iktisat ve para ünitesinin bedel kaybetmesiyle geçen yıl Ekim ayında hükümet aykırısı şovlar düzenlenmişti. Şovlar, koronavirüs tedbirleri nedeniyle kısıtlamalar getirilene kadar sürdü.
Patlamadan ziyan gören mahalleleri ziyaret etmek isteyen iki Lübnanlı bakan halk tarafından bölgeden kovulmuştu.
Lübnan'a Türkiye dahil çok sayıda ülkeden yardım
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da bugün Beyrut'a gidip Cumhurbaşkanı Aoun ve Başbakan Hassan Diab ile görüştü.
Oktay, Mersin limanının Lübnan'ın hizmetinde olduğunu söyledi.
Liderler Pazar günü de Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron önderliğinde internet ortamında bir ortaya gelip Lübnan'a bağışı görüşecek.
Görüşmeye ABD Lideri Donald Trump'ın da katılması bekleniyor.
Macron'un ziyareti çok konuşuldu
Macron, hafta başında patlamadan etkilenen bölgeleri ziyaret etmiş ve halkın büyük dayanağını görmüştü.
Ülkenin eski sömürge gücü olan Fransa'nın Lübnan ile güçlü ekonomik bağları var.
BM kurumları Cuma günü yaptıkları açıklamada Lübnan'da besin eksikliği ve Kovid-19'la gayrette aksaklıklar yaşanması değil bir dizi insani kriz yaşanabileceği ikazında bulunuyor.
Lübnan'a yardım eden ülkelerden ABD 15 milyon dolar bedelinde acil besin ve ilaç yardımı göndermeyi planladığını duyurdu. İngiltere de 5 milyon sterlinlik fon ayırdı.
Soruşturma ne evrede?
Lübnan Cumhurbaşkanı ve Başbakanı, 2.750 ton amonyum nitratın patladığını söyledi. Amonyum nitrat gübre olarak da kullanılıyor, fakat bu gereçten patlayıcı da yapılabiliyor.
Amonyum nitrat 2014'ten bu yana rastgele bir güvenlik tedbiri bulunmaksızın limandaki depoda tutuluyordu. Malzemeler MV Rhosus kargo gemisinden çıkarılmıştı.
Bu kadar büyük bir patlayıcı hususun kentin merkezine yakın bir depoda bu denli vakit tutuluyor olması birçoklarında kuşku ve soru işareti yaratıyor.
Lübnan Cumhurbaşkanı Aoun, Çarşamba günkü açıklamasında Lübnanlı yetkililerin şeffaf bir soruşturma yürütecekleri kelamını verdi ve 'ihmali tespit edilen sorumlulardan hesap sorulacağını ve en ağır cezaya çarptırılacaklarını' söyledi.
Olayla ilgili memleketler arası soruşturma açılması davetleri da yapıldı. Aoun ise Cuma günü bu davetleri reddedip “Uluslararası soruşturma açılması davetlerinin maksadı gerçeği saptırmak” dedi.
Aoun, hükümetin yürüttüğü soruşturmanın üç ihtimale baktığını söyledi: ihmal, kaza yahut 'roket yahut bomba yahut rastgele öbür bir yolla dış müdahale'.
Hangi ihtimal üzerinde duruluyor?
Yetkililer patlamanın 'malzemelerin alev alması' sonucu çıktığı ihtimali üzerinde duruyor fakat Aoun'un bahsettiği 'dış müdahaleye' ait şimdi bir delil yok.
Aoun'un siyasi müttefiki Hizbullah başkanı Hasan Nasrallah da patlamayla bir ilgileri olmadığını söyledi ve limanı Hizbullah'ın denetim etmediğini, limanda rastgele bir silah yahut mühimmat depolamadığını söyledi.
Nasrallah, “Açık ve net olarka bu depodaki patlama olayıyla hiçbir ilgimiz olmadığını ilan ediyorum. Füze, amonyum nitrat, mermi, yok bu türlü şeyler. Artık de yok, geçmişte de yoktu. Soruşturmayla açığa çıkacak. Şayet askeri bir hareketse soruşturma bunu ortaya koyar” dedi.
BBC Türkçe
