Prof. Dr. Vedat Bulut koronavirüs salgınına ait değerli açıklamalarda bulundu. Eski Ankara Tabip Odası Lideri Bulut salgının başladığı günden bu yana 900 doktorun istifa ettiğini belirterek “En büyük tehlike İstanbul’da. Ankara salgını yayıyor. Göğüs hastalıkları uzmanı kalmayan hastane var. Sıhhat sistemi iflas edebilir” tabirini kullandı.
Prof. Dr. Vedat Bulut, Cumhuriyet gazetesinden Sertaç Eş’in sorularını yanıtladı.
Gerekli tedbirler alınmazsa ya da aşı ve tedavi alanlarında gelişme sağlanamazsa, büyük bir kaos yaşanabileceğini belirten Bulut’un açıklamaları şöyle
- Önümüzdeki sonbahar ve kış ayları için ne düşünüyorsunuz?
Bulut, 900 sıhhat çalışanın istifa ettiğini aktardı.
- Sağlık çalışanları ne durumda?
“Ciddiyetin toplum tarafından anlaşılmamasının nedeni hükümetin yanlış siyasetleri. Dataları şeffaf paylaşmadıkları ve pek çok kusurlu ve anlaşılmaz politik kararlar vatandaşlarda güvensizlik yaratıyor. Basın ve akademiler baskı altında. Bu loşlukta ne sıhhat çalışanları ne de vatandaşımız önlerini görüyor. Üstten aşağıya bir despotizm var ve aşağıdan üste bir palavralar pramidi oluşmasına neden oluyor. 30 bin sıhhat çalışanı hastalığa yakalandı. 80’in üzerinde sıhhat çalışanını kaybettik, yarısı tabip. İstifalar ağırlaştı. Birkaç hastanede istifalar nedeniyle göğüs hastalıkları uzmanı kalmadı. Radikal tedbirler alınmazsa vefatlar artacağı üzere, kaygılara dayalı istifalar da hızlanabilir. Türkiye genelinde 900’e yakın doktor istifa etmiş durumda.”
‘Betona para gömmeyi bırakıp moleküler biyoteknolojiye yatırım yapmak gerekir.’
- Stratejik pozisyona gelen aşı üretimi konusunda ne yapılmalı?
Milyarlarca insanın aşılanmasını düşündüğünüzde 2 milyar dolarlık yatırım gerekir. TÜSEB kuruldu. 2018 bütçesi 56 milyon TL. Makale yazdım, değil aşı, ayakkabı bile üretemezsiniz dedim. Litvanya’nın projesini örnek verelim. Yatırım yaparak iki yıl sabrederek yüzlerce patent ve yüksek teknoloji eseri yarattılar. Lakin sömürgecilerle çaba etmek kolay değil. Bunu Küba’nın başardığını görüyoruz. Aşı üretimi stratejiktir ve afetlerde, savaşlarda aşı bulamayabiliriz. Türkiye, bu talihe sahip değil. Betona para gömmeyi bırakıp moleküler biyoteknolojiye yatırım yapmak gerekir. 1 gramlık malzemeyi binlerce dolara satarsınız. Lakin inşaattan diğer dünyası olmayanlara bizim sözlerimiz beyhudedir.
‘Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü vardı. En son AKP periyodunda kapatıldı.’
“Türkiye’de aşı üretmek için tesis yok. Adıyaman’da üç idealist gencin kurduğu bir veteriner aşı üretme tesisi var GMP şartları sağlayan. Lakin onların da yüksek oranda üretim imkanı yok. Bir vakitler Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü vardı. En son AKP periyodunda kapatıldı. Al-satçılar ticari rantları nedeniyle Türkiye’de stratejik yatırımları ve üretim yerlerini sabote ettiler. Sıhhat alanı bu neo-liberal yağmadan bu türlü nasiplendi.
Aşılarda ve aday moleküllerin belirlenmesinde, bilhassa son 5-10 yılda devasa teknolojik gelişmeler yaşandı. Moleküllerin ve epitopların belirlenmesi artık birkaç hafta içerisinde gerçekleşebildi. Bu, 1980’lerde bile 1 yıla kadar uzardı. Dünyada 145 kadar çalışma var. Bunlardan 11’i Türkiye’de. 9 çalışma şu an ipi göğüslemek için öne çıktı ve 2’si son basamakta. 15 Eylül ve 1 Ekim’de Türkiye’de programları başlıyor. Türkiye’ye gelişini aralık-ocak üzere kestirim etmiştim, bir iki aylık sapmalar olabilir.”
