Dünya çapındaki 1,8 milyar Müslüman bu yıl Ramazan ayını koronavirüs tedbirlerinin gölgesinde geçirecek. Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), Müslümanların yaşadığı ülkelerde Ramazan ayındaki toplumsal ve dini pratikler sırasında alınabilecek tedbirlere ait bir rehber yayımladı.
BBC Türkçe'de yer alan habere nazaran rehberde, ibadethalerin temizliğinden oruç tutmanın hastalığa yakalanma riskini artırıp artırmadığına kadar pek çok mevzuya değinildi.
Oruç tutmak hastalık riskini artırır mı?
Dünya Sıhhat Örgütü, Covid-19 ile oruç tutma ortasındaki münasebete dair bir bilimsel çalışma yapılmadığını söylüyor.
Sağlıklı insanların evvelki yıllardaki üzere oruç tutmalarında bir sakınca olmaması gerektiğini kaydeden örgüt, Covid-19 hastalarının ise rastgele öbür bir hastalıkta olduğu üzere tabiplerine istişarelerini tavsiye ediyor.
Ramazan boyunca taze ve işlenmemiş besin tüketilmesi ve çokça su içilmesi öneriliyor.
Ramazan aktiflikleri düzenlenmeli mi?
WHO, siyasetçilerin riskleri değerlendirdikten sonra toplumsal ve dini toplanmaları iptal etmeyi “ciddi bir şekilde” gözden geçirmelerini tavsiye ediyor, şayet bu mümkün değilse etkinlikler sırasında “COVID-19 yayılma riskini azaltacak tedbirler alınmalı” deniyor.
Sosyal aralanma konusunda şu tekliflerde bulunuyor:
-
Daima beşerler ortasında en az 1 metre arayı koruyun
-
El sallama, baş sallama, eli kalbin üzerine koyma üzere fizikî teması engelleyecek selamlama biçimleri benimseyin
-
Ramazan aktiflikleri çerçevesinde cümbüş yerleri, pazarlar, dükkanlar üzere yerlerde çok sayıda insanın bir ortaya gelmesini engelleyin
Yüksek risk kümesine tavsiyeler:
-
İyi hissetmeyen ya da Covid-19 belirtileri gösteren şahısları etkinliklere katılmamaları ve ulusal çapta belirlenen adımları atmaları konusunda teşvik edin
-
Yaşlı bireyleri ve kronik hastalığı olanları (örneğin kalp rahatsızlığı, diyabet, kronik teneffüs yolları hastalıkları ve kanser) toplanmalara katılmamaları konusunda uyarın
İbadet yerlerinde hangi tedbirler alınmalı?
WHO, ibadet yerlerinde her toplanmadan evvel ve sonra tertipli olarak yerlerin “deterjan ve dezenfektan” ile temizlenmesi gerektiğini kaydediyor.
Camilerde genel hijyen ve sıhhat kurallarına uyulması gerektiği kaydediliyor. İnsanların ferdî seccadelerini kullanmaları için de teşvik edilmesi isteniyor.
Kapı kolları, elektrik düğmeleri ve merdiven trabzanları üzere sık dokunulan yerlerin deterjan ve dezenfektan ile sık sık temizlenmesi gerektiği de belirtiliyor.
WHO'nun başka teklifleri neler?
WHO, zekat dağıtımı sırasında da toplumsal uzaklığın korunmasını istiyor.
İftar büfelerinde kalabalığın toplanmasını engellemek için evvelce hazırlanmış tabldot biçiminde yemeklerin servis edilmesi de teklifler ortasında. Bu yemekler hazırlanırken, servis edilirken ve toparlanırken de tıpkı kurallara dikkat edilmesi isteniyor.
WHO'nun teklifleri bunlarla da hudutlu değil. Sigara içmenin her şartta önerilmediği belirtilen rehberde bilhassa Covid-19 salgını sırasında tüketilmemesi isteniyor:
“Sigara içilirken, parmaklar (ve olası virüsün bulaştığı sigaralar) dudaklara değiyor, bu da virüsün teneffüs sistemine girme ihtimalini artırıyor. Nargileler kullanıldığında, ağızlıkların ve hortumların pek çok kişi tarafından kullanılması olası olduğu için, virüsün yayılmasına imkan sağlıyor.”
Rehberin 'akıl ve psikososyal sağlık' kısmında, inançlı bireylere sağlıklı bir ara korunarak dua edebilecekleri konusunda itimat verilmesinin ehemmiyeti vurgulanıyor.
“Umut ve teselli iletilerinin yanı sıra hasta bireylere özel dualar etmek, kamu sıhhatini korurken Ramazan'ın gerekliliklerini uygulamanın yöntemleri” deniyor.
WHO, sokağa çıkma sonlandırmalarının olduğu yerlerde bilhassa bayan, çocuk ve ayrımcılığa uğrayan bireylere yönelik aile içi şiddetin artabileceği ikazını da yaparak, “Dini önderler şiddete karşı açıkça seslerini yükseltebilirler ve mağdurlara dayanak sağlayabilir ya da onları yardım istemeleri konusunda yüreklendirebilirler” diyor.
Türkiye'de Ramazan ayına özel ne üzere tedbirler alındı?
Diyanet'in Ramazan ayı teklifleri neler?