Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği tarafından “Sudaki Ömür Savunucusu” ilan edilen Dünya Hür Dalış Rekortmeni Şahika Ercümen, İstanbul Boğazı'nda gerçekleştirdiği dalışla, plastik atık kirliliğine dikkati çekti. Atıkların arttığını gözlemlediğini lisana getiren Ercümen, “Ülkenin ve bence dünyanın en hoş yerlerinden birisi, plastik atıklarla boğulmak üzere.” dedi.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği, “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları”nın 14'üncüsü olan “Sudaki Yaşam” maddesinin savunuculuğuna sporculuk mesleğindeki muvaffakiyetlerinin yanı sıra etraf kirliliği, plastik kullanımı ve global sıcaklık artışı üzere bahislere dikkati çekmek için Salda Gölü'nden Antarktika'ya kadar birçok yerde dalış yapmış olan Dünya Özgür Dalış Rekortmeni Şahika Ercümen atandı.
Ercümen, 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı münasebetiyle Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü gruplarının takviyesiyle İstanbul Boğazı'ndaki hayatı ve kirliliği gözlemlemek için birinci dalışını gerçekleştirdi.
“Her yıl balıkların eksildiğini, atıkların arttığını gözlemliyorum”
Son 25 yıldır hayat alanının bir nevi denizler olduğunu ve her geçen yıl balıkların eksildiğini, atıkların arttığını gözlemlediğini lisana getiren Ercümen, şu açıklamaları yaptı:
“Son yıllarda balıklardan daha çok plastiklerin ortasında yüzüyorum. Bunu her dalışımda çok rahatlıkla söyleyebilirim. Birtakım deniz canlılarımızı örneğin Akdeniz'de ağır olan Caretta Caretta üzere deniz kaplumbağalarını, birçok vakit boynuna plastik poşet yahut ağ takılmış formda yardıma muhtaç halde buluyoruz. Bir birçoklarının ömrünü kaybettiğini gözlemliyoruz. Benim müşahedelerim maalesef çok makus. Koronavirüs periyodunda atık eldiven ve maskelerin sayısı çok arttı. Bunlar yağmurlar ve rüzgarlar yoluyla denizlere de çok fazla ulaşmış. Öncelikle bunların dışarıda olması, gerçek halde izole edilmeden atılması virüsün yayılması için de çok büyük risk taşıyor.
Bunun dışında halihazırda olan plastik atık meselemize bir yenisi daha eklendi. Zira şu anda geri dönüştürülemeyen maske, eldiven ve hatta el dezenfektanı şişelerinin denizlerde olduğunu gözlemliyoruz. Etraf ve Şehircilik Bakanlığımız bunların bertaraf edilebileceği konteynerler koyuyor belirli bölgelere. Biz de BM Kalkınma Programı olarak bu projelerle iş birliği içindeyiz. Hepimizin yapması gereken de bu atıkların hakikat formda bu konteynerlere ulaştırılabilmesi. Böylelikle hem kendimiz virüsten korunacağız hem de gezegenimizin, denizlerimizin sıhhatini koruyabileceğiz.”
“Her yıl 8 milyon ton atık denizlere karışıyor”
Şahika Ercümen, her yıl 8 milyon ton atığın denizlere karıştığını, bunların aşikâr bir mühlet sonra küçük kesimlere ayrılıp mikro plastiklere dönüştüğünü, bir daha okyanustan, denizden temizlenemediğini anlatarak şunları kaydetti:
“Bu noktada benim yapacağım dalışlarla denizleri tek başıma temizlemem mümkün değil. Hatta bizim gördüğümüz atıkların yüzde 15'i yalnızca deniz yüzeyinde, yüzde 85'i orta suda ve derin suda. Bunları tabandan almamız da mümkün değil. Bizim yapmaya çalıştığımız görebildiklerimize müdahale edebilmek fakat her şeyden evvel suyun üzerine çıkararak farkındalık oluşturmak. Zira bu yalnızca gezegenimizi değil her birimizin soluduğu havayı bile etkiliyor.”
BM Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği iş birliğiyle hazırladığı çocuk kitabının bu ay sonunda çıkacağını belirten Ercümen, “İlk projemiz İstanbul Boğazı'nı temizlemek ve atıklardan arındırmak. Bu doğal eğitimle başlıyor, çocuklarımızdan itibaren bu eğitime başlamalıyız. Ben de suyun altında gözlemlediklerimi bir çocuk kitabı haline getirdim bir macera kıssasıyla. Deniz canlılarını ve denizlerimizi müdafaayla ilgili. Kitabımız bu ay sonunda çıkacak.” dedi.
“Resmen plastik atık dalışı yaptım”
Ercümen, daha sonra Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü sualtı grubunun kontrolünde İstanbul Boğazı'nda müşahede dalışı gerçekleştirdi. Ercümen, dalışın bir kısmında gaz maskesi ile objektife poz vererek, suyun altından hava kirliliğine de dikkati çekti.
İlk dalışını Kız Kulesi etrafında, ikinci dalışını Ahırkapı Feneri açıklarında, üçüncü dalışını ise Ortaköy Mescidi önünde gerçekleştiren Ercümen, bu dalışlar sırasında çok sayıda atık unsur topladı.
“Biz o deniz eserlerini nasıl güvenip yiyeceğiz onu da bilmiyorum”
Ercümen, dalış sonrası müşahedelerini ise şöyle aktardı:
“Resmen plastik atık dalışı yaptım diyebilirim İstanbul Boğazı'nda. Bizim yüzümüzden balıklar burada nasıl barınabiliyor ve biz o deniz eserlerini nasıl güvenip yiyeceğiz onu da bilmiyorum ancak gördüğüm şey, ben bile suyun içinde yüzmekte zorlandım. Her yerim atık dolu. Suyun altından o kadar çok eldiven, maske, şişe, dezenfektan, poşet ne ararsanız çıkartmaya çalıştık ki fakat bizim gücümüzle olacak bir şey değil. Ülkenin ve bence dünyanın en hoş yerlerinden birisi, plastik atıklarla boğulmak üzere.”
Encümen'in Boğaz'daki dalışından çarpıcı kareler ????
