2010'dan beri gelen artırımlar, yaşanan enflasyonlar ile birlikte temel besin ve çeşitli eserlerin fiyatlarında büyük değişimler yaşandı ve bizi vakit zaman şoka uğrattı. 2010 Haziran net minimum fiyatı 576,57 TL iken 2020 Haziran taban fiyatı 2,324,71 TL. Pekala bu artan minimum fiyat ve 10 yılda eserlerde yaşanan fiyat değişimi market alışverişimizi ve bizi nasıl etkiledi?
Belirtilen fiyatlar 6 Haziran 2010 – 6 Haziran 2020 tüketici fiyatlarıdır. Tüm bilgiler Türkiye İstatistik Kurumundan alınmıştır.
1 Kg çay 11,97 TL'den 31,41 TL'ye çıktı!
%170,76'lık fiyat değişimi ile büyük bir fiyat farkı ile çay minimum fiyat üzerinden hesaplandığında 25 kg daha fazla alınsa da mesken kirası, faturalar üzere misal sarfiyatlar hesaplandığında tekrar de artırım kendini hissettiriyor.
Kilosu 1 TL'den 3,48'e çıkan domates!
2010'dan beri domates fiyatlarında dalgalanmalar mevcut ama en yüksek noktası 2019 nisan ayında 6,71 TL'ye çıkan fiyatı ile gördü. 10 yıl içerisinde %241,18'lik fiyat değişimi ile yeniden yüksek fiyata sahip.
Dana eti neredeyse iki katına çıktı.
Kilosu 27,5 TL olan dana eti, 2010 prestiji ile %133,45'lik fiyat değişimi ile 53,18 TL'ye çıktı. Dana etindeki bu fiyat değişikliği alım gücünü epey azalttı.
300 gramı 85 kuruştan satılırken, gramajı küçültülerek 200 gramı 1,25 TL'ye yükseldi.
%205,39 fiyat değişimi ile listede yerini alan ekmeğin kilosu 2,04 TL'den 6,23'e çıktı. Her yıl zamlanan ekmeğin fiyatı valiler tarafından düzenlenerek ve biraz daha indirilerek satışa sunuluyor.
Zeytinyağının kilosu 10 TL'den 29 TL'ye çıktı.
%186,41'lik fiyat değişimi ile zeytinyağı artık sofralarda lüks bir eser olarak görülüyor.
Sütteki fiyat değişimi en çok hissetiklerimiz ortasında oldu.
1,87 TL'den 5 TL'ye çıkan sütteki fiyat değişimini, günlük hayatta çok kullandığımız için fark ettik. Ambalajı 2-3 Türk Lirası olan sütü şu an 5 TL'den aşağıya bulmamızın neredeyse imkanı yok. Son 10 yılda sütte %168,98'lik bir fiyat değişimi yaşandı.
30'lu yumurtanın fiyatı 20,95 TL'ye çıktı.
Kilogram üzerinden hesaplandığında fiyatı 0,18 kuruştan 0,53 kuruşa çıkan yumurta %194,44'lik bir fiyat değişime sahip. 2010 yılında 30'lu yumurtayı 5.90 TL'ye alabiliyorken şu an fiyatı 20,95 TL.
Soğan 2019 nisan ayında 5,99 TL'yi görmüştü.
Dönemsel olarak yükselen soğan geçtiğimiz yıl nisan ayında birden yükselmişti. Kilosu 0,76 kuruş olan soğan 1,97 TL'ye yükselerek son 10 yılda %109,57'lik bir fiyat değişimine sahip oldu.
Balık 11 TL'den 35 TL'ye yükseldi.
10 yılda %206,86'lık fiyat değişimine sahip olan balık artık sofralara daha az konuk olmaya başladı. Kilosu 11,35 TL'den 34,83'e çıkan balık döneme nazaran dalgalı fiyatlara sahip olabiliyor.
Kilosu 127 TL'ye çıkan bebek maması…
2010'da 52,32 TL raf fiyatına sahip olan bebek maması 2018 Kasım ayında 155,23 TL'yi görmüştü. Bebek maması ve bebek bezi üzere çeşitli bebek eserlerindeki artan bu fiyat bebekli aileleri isyan ettirdi.
Tam yağlı beyaz peynirin kilo fiyatı 30,92 TL oldu.
%132'lik bir fiyat değişimine sahip olan beyaz peynir fiyatı 10 yıl içerisinde daima yükseldi.
Unun kilosu da 1,60'dan 4,43 TL'ye yükseldi.
Ekmek, kek ve hamur işi üzere mutfakta pek çok yemekte kullanılan buğday ununda yaşanan %132'lik bu değişim mesken iktisadını orta derecede etkiledi.
10 yılın rekortmenlerinden sarımsak!
2020'nin Nisan ayında kilosu 65 TL'ye çıkan sarımsak mutfakların altını oldu. Kilosu 5,12 TL'den 31 Liraya çıkan sarımsak %511,13'lük fiyat değişimi ile listenin en kıymetlenen ikinci ürünü!
Bir bütün tavuk fiyatı 5 TL'den 13 TL'ye çıktı.
Tavuk etinin kilosu 10 yılda %143'lük bir fiyat değişimi ile yükseldi.
1500 gram yoğurt 3,69'dan 7,95'e çıktı.
Yoğurtta yaşanan bu fiyat değişimi tıpkı süt üzere daha çabuk ve net hissedildi.
Evlerde en çok tüketilen makarnanın fiyatı da yükseldi.
Kilosu 1,87 TL'den 5,17 TL'ye çıkan makarnanın fiyatlarında yaşanan değişim market raflarında hayli göze çarpıyor. Ucuz olması ile öğrenci konutu yemeği olarak bilinen makarnanın bir paketi 500 gram, bu da paketin 90 kuruştan 2,5 TL'ye yükseldiğini gösteriyor.
Temizlik eserlerindeki fiyat artışı da epey yüksek!
80'li bulaşık deterjanını 2010'da 32,75 TL'ye alabiliyorken şu an fiyatı 59,50 TL.
Bu artırımları 10 yıl içerisinde olağan ki de akaryakıtta de gördük.
Kurşunsuz akaryakıtın litre fiyatı 3,68 TL'den 6,19 TL'ye çıktı. Bilhassa arabası olanlar için masraf tablosunun büyük bir kısmını dolduran akaryakıtın her yıl artan fiyatı dudakları uçuklattı.
Benzin fiyatı Haziran 2010-2020 İstanbul'a nazaran baz alınmıştır.
Ama listenin en yüksek fiyat değişikliğine sahip eser bambaşka!
Uzun uzun düşünsek de aklımıza gelmeyecek olan hazır sütlü tatlılar son 10 yılda en yüksek fiyat değişimine sahip eser olarak listenin başını çekiyor! Kilosu 2,40 TL'ye sahip olan hazır sütlü tatlılar 2020 Ocak ayında yapılan artırım ile 28,11 TL'ye çıktı, haziran fiyat ise 18,35 TL.