Adana Besin Mühendisleri Odası İdare Şurası Üyesi Deniz Kaypak Tona, süt eserlerindeki taklit, tağşişte peynire bitkisel yağ konulurken, yoğurda kıvamı için nişasta katıldığını, sütün içerisinden çektikleri krema ile de tereyağı yapıldığını açıkladı. Adana üzere sıcaklığın 45 dereceleri bulduğu kentlerde açıkta süt eseri satılmaması gerektiğinin altını çizen Tona, pazarlara soğuk zincirin korunacağı dolapların kurulması gerektiğini kaydetti.
Yaşam için gerekli olan besine, tüketicinin inançlı erişiminin sağlanması için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yasal kontroller artarak sürüyor. Taklit ve tağşişin yanı sıra depolanmasından taşınmasına ve satış noktasındaki şartlarına kadar birtakım olumsuzlara maruz kalabilen besin eserleri tüketicinin sıhhatini tehdit ediyor. Bilhassa kalsiyum kaynağı olarak bilinen peynir ve yoğurttaki hilelerin başında bitkisel ya da süt dışı harici yağ kullanımı geliyor.
“Damak tadı ile anlaşılabilir”
Adana Besin Mühendisleri Odası İdare Konseyi Üyesi Besin Mühendisi Deniz Kaypak Tona, süt eserlerinde yapılan taklit, tağşişte peynir içerisine bitkisel yağ, yoğurtta ise kıvam beklentisini karşılamak için nişasta katılabildiğini açıkladı. Sütün içerisinden çekilen krema ile de tereyağı yapıldığını lisana getiren Tona, bu tıp besinleri damak tadı gelişmiş tüketicinin anlayabileceğini belirterek, “Bazen yayınlarda görüyoruz; yanıyor, eriyor falan. Bununla ilgili damak tadımıza itina göstereceğiz. Alışveriş yaptığımız yerleri seçmek gerekiyor. Fiyat siyasetlerine dikkat edebiliriz. Birebir eser öteki bir yerde iki katı fiyattaysa ortadaki farkın neden kaynaklandığını araştırmak lazım” dedi.
“TR ile başlayan onay kodu olmalı”
Vatandaşların taklit ve tağşişten korunması için peynir üzere süt eserlerinde TR ile başlayan ‘onay kodlu’ eserleri almaları gerektiğinin altını çizen Deniz Kaypak Tona, şunları söyledi:
“Üründe etiketlerin üzerinde bir elips halinin içerisinde ‘TR’ diye başlayan numaralar var. Mesela bizim Adana için TR01 119 diye numaralar olur. Bu, işletmenin Tarım ve Orman Bakanlığı’nda kayıtlı olduğunu gösteren bir işarettir. Ayrıyeten ambalaj bütünlüğüne, son kullanma tarihine, etiket bilgilerine dikkat edilmeli. Ambalajda bir şişme, sızıntı varsa o eser alınmamalıdır. Küflü peynir cinsleri var. Lakin tüketici bir beyaz peynir alacaksa ve küf varsa bunu almaması gerek.”
“Pazardan süt eseri alınmasın”
Pastörize edilmeyen sütlerden işlenen peynirlerin, enfekte hayvanlardan insanlara bulaşan bakteriyel bir bulaşıcı hastalık olan brusella riski taşıdığını lisana getiren Tona, bundan korunmak için açıktan eser alınmaması gerektiğini vurguladı. Bilhassa Adana üzere sıcak yerlerde pazardan süt eserlerinin alınmaması gerektiğini savunan Tona, şöyle devam etti:
“Adana üzere sıcaklığın 40-45 dereceyi bulduğu kentlerdeki pazarlarda bu şartlarda o eserleri satarsanız elbette ki orada besin güvenliği bozulacaktır. Pazarlarda tüketicinin sağlıklı eser alabilmesi için soğuk zincirin korunduğu, devam ettirildiği dolaplar hazırlanabilir. Besin Mühendisleri Odası olarak lokal idarelere bununla ilgili bir teklif götürmüştük. Zira tereyağı, krema, kaymak üzere süt eserleri azamî 4 derecede, peynir kümelerini ise 10 derecenin altında saklanmalı.”
