Uzmanlar ABD başkanlık seçimlerinin Türk Amerikan bağlarında yol açması beklenen değişimi DW Türkçe ye kıymetlendirdi Büyükesat Escort İster Trump isterse Biden kazansın Erdoğan ın güç tercihlerle karşı karşıya kalması bekleniyor
Tüm dünyada olduğu üzere Türkiye de de dikkatler ABD seçimlerine Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile Demokrat Partili Elvankent Escort Joe Biden ın başkanlık çabasına çevrildi
ABD nin yeni lideri olacak başkan Washington un Türkiye konusunda atacağı adımlarda son kelamı söyleyecek alacağı kararlar Türk Amerikan bağlarının geleceğini belirleyecek
DW Türkçe’den Beşevler Escort Değer Akal , ABD-Türkiye bağlantıları konusunda en uzman uzmanlardan olan fikir kuruluşu Alman Marshall Fonu’nun (GMF) Lider Yardımcısı Ian Lesser, ABD’li emekli korgeneral Ben Hodges ve Washington Enstitüsü’nün Türkiye Araştırmaları Programı Yöneticisi Soner Çağaptay ile görüşerek, geleceğe ait değerlendirmelerini aldı.
Kritik dönemeç
Ankara Washington çizgisinde son yıllarda birbirini izleyen siyasi krizler her iki tarafın artık neredeyse hiç söylem etmediği stratejik ortaklık ilişkilerinin raydan çıkmasına yol açtı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ın Trump ile ikili ve şahsî diyaloğu iplerin kopmasını önlemiş olsa da iki devlet ortasında inanç buhranı derinleşiyor Erdoğan ın geçen hafta Rus yapımı S 400 denemeleri yapıldığını doğrulamasıyla gerilim yine tırmandı bir defa daha ilgiler uçurum eşiğine geldi
ABD idaresi NATO ittifakının ortak hasım olarak gördüğü Rusya dan satın alınan S 400 lerin ittifak topraklarında test edilmesini sert bir lisanla kınadı
Kırmızı çizgi restini çeken Washington hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler tarafından desteklenmesine karşın bir müddettir ötelenen yaptırımların artık masada olduğu bildirisini Ankara ya iletti
Seçimler öncesinde artan bu tansiyon ABD nin yeni liderinin önündeki en sıcak evraklardan biri durumunda olacak
Yaptırımlar kaçınılmaz mı
Alman Marshall Fonu GMF Lider Yardımcısı Ian Lesser Türkiye nin S 400 lerden vazgeçmesi gerektiği konusunda ABD siyasetinde güçlü bir uzlaşının olduğuna işaret ederken sorunun çözülememesi durumunda ister Biden isterse Trump seçilsin yaptırımların kaçınılmaz olacağını söyledi
Erdoğan liderliğindeki AKP hükümetinin önümüzdeki devir attığı adımlara ve bilhassa siyasi retoriğine çok dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Lesser şu değerlendirmeyi aktardı
Biden Ankara dan adım bekleyecek
Demokratlar ın adayı Biden kamuoyunda Türkiye konusunda daha katı çizgisi ile bilinse de Lesser e nazaran bu bahiste şimdiden süratli sonuçlara varmak karamsar yorumlarda bulunmak için erken
Washington da yeni misyona başlayan idarelerde bir evvelki idare tarafından bozulan ilgileri onarma geleneği olduğuna işaret eden Lesser geçmişte de Türkiye daima bu ülkeler listesinin birinci sıralarında yer aldı bilgisini paylaştı
Ian Lesser Hatta hatırlarsınız Obama ilk denizaşırı ziyaretini Türkiye ye gerçekleştirmişti Biden da Türkiye ile bağlantıları onarmak isteyecektir Ancak bunun için Türkiye den somut jest beklentisi olacaktır Çünkü gerçek şu ki Kongre’de, Amerikan İdaresi’nin siyasi, dış siyaset ve güvenlik ayağında, Türkiye’ye yaptırım uygulanması gerektiği konusunda geniş bir mutabakat var” diye konuştu.
ABD için Türkiye’nin kıymeti sürüyor
Washington Enstitüsü’nün Türkiye Araştırmaları Programı Yöneticisi Soner Çağaptay da seçimlerin çabucak akabinde S 400 ler konusunun iki ülke münasebetlerinin gündemindeki değerli mevzuların başında yer almaya devam edeceği görüşünde
Başkanlık seçimlerinden galip çıkacak önderin Türkiye yi ABD nin yanında tutmaya çalışacağını söyleyen Çağaptay Trump İran konusunda şahin olacak Biden da Rusya konusunda şahin olacak Her iki ülke Türkiye nin komşusu olduğuna nazaran kimin seçildiğinden bağımsız olarak her iki lider için Türkiye kıymetli bir ülke olmaya devam edecek değerlendirmesini yaptı
Bununla birlikte Çağaptay Türkiye nin S 400 leri fişe taktığı an ABD Lideri’nin Kongre den geçen yaptırım paketini uygulamak zorunda kalacağına vurgu yaparak “Biden’ın da, Trump’ın da eli bağlı… Amerika’da güçler ayrılığı unsuru var, yürütmenin başında olan Lider, yasama olan Kongre’nin geçirdiği talimatları uygulamak zorunda” dedi.
Türkiye ABD için vazgeçilmez mi
Çağaptay a nazaran Ankara nın pazarlık gücünü dikkatlice ayarlaması gerekiyor
ABD için kıymetli olmakla birlikte Türkiye nin stratejik maksatları bakımından elzem bir pozisyonda bulunmadığını Ankara nın kendisini vazgeçilmez olarak görmemesi gerektiğine vurgu yapan Çağaptay “Türkiye burada pazarlık gücünü düzgün ayarlamazsa, ‘olmazsa olmaz’ ülke olduğunu düşünürse, Amerika olağan ki öbür müttefikler bulacaktır” görüşünü kaydetti.
ABD idaresinin son periyotta Ortadoğu da ve Doğu Akdeniz de attığı adımlar bu istikametteki görüşleri destekliyor
ABD li bakan ve üst seviye yetkililerin son aylarda Yunanistan AB üyesi Kıbrıs Cumhuriyeti Mısır ve öbür bölge ülkeleriyle yoğun temasları siyasi askeri ve ekonomik işbirliğini güçlendirme adımları dikkat çekiyor ABD idaresinin bu adımlarıyla Doğu Akdeniz de Türkiye yi izole eden ittifakların oluşumuna dayanak verdiği yorumları yapılıyor
Türkiye yalnızlaştı
Geçmişte bilhassa Yunanistan ile Türkiye ortasında istikrar siyaseti izleyen ABD nin Türkiye ile yaşanan tansiyonların akabinde bu stratejisini de değiştirmesi dikkatlerden kaçmıyor
ABD nin silah satışlarını askıya aldığı Türkiye ile stratejik alandaki işbirliği gerilerken son aylarda Yunanistan ile askeri güvenlik ve savunma sanayi alanlarındaki derinleşen stratejik işbirliği dikkat çekiyor
GMF Lider Yardımcısı Lesser bu mevzudaki siyaset değişikliğinin göz gerisi edilemez olduğu görüşünde
Türkiye nin bu siyasetlerini Katar Kıbrıs Türk kısmı ve kimi marjinal aktörler dışında destekleyen ülke de yok esasen Türkiye yalnızlaştı görüşünü lisana getiren Lesser Ankara nın bunun nedenlerini sorgulaması gerektiğini söyledi
S 400’leri tekrar paketlerine geri koyun
Türkiye yi çok yakından tanıyan ve ABD güvenlik siyasetlerinde uzman bir isim olan Amerika nın eski Avrupa Kuvvetleri Kumandanı emekli korgeneral Ben Hodges da DW Türkçe’nin sorularını yanıtlarken, Türkiye’nin S-400 adımının yarattığı derin itimat bunalımına dikkat çekerek, alakaların geleceği açısından bunun anahtar ehemmiyette olduğuna işaret etti.
Halen Avrupa Siyaset Tahlil Merkezi’nin CEPA Stratejik Araştırmalar kısmı başkanlığını yürüten Hodges “İster Biden ister Trump seçilsin. ABD ve Türkiye kesinlikle münasebetleri yine yapılandırılmalı ve taraflar ortasındaki itimat tekrar inşa edilmeli” görüşünü vurguladı.
Hodges Ankara nın S 400 konusundaki hatasını düzeltmesi ile bu uğraşlara katkı sunacağını da kelamlarına ekledi
Türkiye nin ABD için ABD ve NATO nun da Türkiye nin güvenliği için büyük değer taşıdığının vurgulayan Hodges şu teklifini lisana getirdi
Hodges ABD ile Türkiye’nin birçok alanda ortak çıkarları bulunduğunu savunurken gelecek devirde dikkatlerin Karadeniz e çevrileceğine işaret etti
Hodges Karadeniz bölgesinin değeri artacak Türkiye nin Ukrayna ile işbirliğini güçlendirmesi daha yakın bir işbirliğine yönelerek Karadeniz de Rusya ya karşı caydırıcılığı güçlendirmesi önümüzdeki devirde Washington da kesinlikle ki çok olumlu bir adım olarak görülecektir görüşünü kaydetti
Şimdi gözler ABD deki 3 Kasım seçim sonuçlarına çevrildi Görünen o ki Türk Amerikan bağlantılarının geleceğini ABD de bir sonraki liderin kim olacağı kadar Erdoğan ın atacağı adımlar ve yapacağı tercihler belirleyecek
