ABD ile Taliban, Afganistan'da barış sürecini başlatması beklenen muahedeyi imzaladı. “Afganistan'a Barışı Getirme Anlaşması” ismi verilen mutabakata Amerikan idaresi ismine ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Taliban ismine ise Siyasi Ofis Lideri Molla Abdulgani Berader imza attı.
“Afganistan'a Barışı Getirme Anlaşması” ismi verilen muahede, yaklaşık iki yıl ABD ile Taliban ortasındaki görüşmelere mesken sahipliği yapan Katar'ın başşehri Doha'daki Sheraton Hotel'de düzenlenen merasimle imzalandı.
Anlaşmaya, ABD ismine ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Taliban ismine Siyasi Ofis Lideri Molla Abdulgani Berader imza attı.
Taliban muahedeye uyarsa tüm ABD askerleri geri çekilecek
Afganistan'da 19 yıldır devam eden savaşı sona erdirecek muahedeye nazaran, ABD, 135 gün içinde Afganistan'daki askerlerinin sayısını 8 bin 600'e indirecek. ABD ve müttefikleri, Taliban'ın mutabakata uyması halinde 14 ay içinde ülkedeki askerlerini büsbütün çekecek.
“Taliban, DEAŞ’ı hezimete uğratmak için savaşa devam etmeli”
Anlaşmanın imzalanmasından evvel konuşan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Taliban'ın El Düstur ile bağlarına son vermesinin müzakerelere ve mutabakata imkan sağladığını söyledi. Taliban’ın, terör örgütleriyle ortasına ara koyması gerektiğini söz eden Pompeo, “Taliban, DEAŞ’ı mağlubiyete uğratmak için savaşa devam etmeli ve Afganistan vatandaşları için son haftalardaki şiddeti azaltan adımlarını artırmalıdır.” diye konuştu.
Anlaşmanın Taliban için bir imtihan niteliği taşıdığını söyleyen Pompeo, “Vaatlere ait somut adımlar atılmazsa mutabakat bir hiç niteliğinde olacaktır. Afganistan’ın geleceğine Afganlar karar verecektir. Bu muahede buna imkan sağlıyor.” dedi. Pompeo, “Afganistan'ın bir daha asla memleketler arası teröristler için bir üs haline gelmemesini sağlayacağız.” sözlerini kullandı.
“Afgan halkı, 40 yıldır feci formda acı çekiyor”
Taliban Siyasi Ofis Lideri Molla Abdulgani Berader de “Afgan halkı, 40 yıldır feci halde acı çekiyor. Burada bulunmamaları gereken yabancı güçlerin bu topraklardan çekilmesiyle Afgan milleti, İslami bir idareyle rahatlayacak ve yeni bir rota çizecektir.” diye konuştu.
Afganistan'daki siyasi taraflara seslenen Berader, “güçlü İslami bir yapının ortaya konması için İslami pahalar etrafında Afganistan ve Afgan halkı için bir ortaya gelme” davetinde bulundu.
Berader, barış sürecini destekleyen Katar Buyruğu Pir Temim bin Hamad Al Sani, Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Pakistan, Pakistan halkı, Çin, Özbekistan, İran, Rusya, Endonezya, Norveç ve başka ülkelere teşekkür etti.
“Afganistan’ı tekrar inşa ederken tüm bu ülkelerden iştirakte bulunmalarını arzuluyorum.” tabirlerini kullanan Berader’in, ABD’yi konuşmasında zikretmemesi dikkati çekti.
“Barışın kalıcı olması memleketler arası toplumun ortak sorumluluğu”
Katar Dışişleri Bakanı Al Sani ise Katar’ın bir yıl evvel konut sahipliği yaptığı Afgan diyalog toplantılarının bu muahedeye imkan sağladığını belirterek “Doha’nın Afgan sıkıntısına ait askeri tahlilin mümkün olmadığını ve tüm aktörlerin uzlaşı içinde tüm Afgan halkına refah, huzur ve istikrar getirecek siyasi tahlili savunduğunu” söyledi.
Taliban ve ABD’nin tüm müzakere etaplarındaki eforlarını takdir etiklerini lisana getiren Al Sani, ülkesinin bölgedeki tüm çatışmalarda orta buluculuk aslına inandığını vurgulayarak hayat kurtaracak bu muahedenin başarılı olacağına ait büyük bir ümit taşıdığının altını çizdi. Katarlı Bakan, “Barışın kalıcı olması memleketler arası toplumun ortak sorumluluğudur.” biçiminde konuştu.
Anlaşmaya nazaran, NATO ve koalisyon ülkelerinin de asker çekmesi öngörülüyor
ABD ile Taliban temsilcileri Afganistan'da barış sürecini başlatan muahedeyi imzalarken, ABD ve Afganistan yayımladıkları ortak açıklamayla, NATO öncülüğündeki milletlerarası gücün Afganistan'dan çekilmesini takvime bağladı. Buna nazaran, Afganistan'daki asker sayısını 135 gün içinde 8 bin 600'e indirmeyi taahhüt eden ABD, NATO üyeleri ve koalisyona üye ülkelerin de birebir oranda asker çekmesi için çalışacak. Taliban'ın mutabakata uyması şartıyla 14 ay sonra Afganistan'da yabancı asker kalmayacak.
NATO öncülüğündeki Kararlı Takviye Misyonu, Ocak 2015'te Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi, askeri danışmanlık verilmesi ve bu ülke ordusuna yardımcı güç olarak başlatılmıştı. Kararlı Takviye Misyonu'nda NATO üyesi ve ortaklarını kapsayan 39 ülkeden 17 bin işçi bulunuyor.
Ortak açıklamada ABD, Afganistan'ın toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlığına karşı tehdit ya da güç kullanmaktan kaçınma ve bu ülkenin içişlerine karışmama taahhüdünde bulunuyor. ABD tıpkı vakitte Afganistan'ın iç ve dış tehditlere karşı kendisini savunabilmesi için Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi, donatımı ve sürdürülebilirliği için yıllık bazda finansman takviyesi arayışında olacağını taahhüt ediyor.
